مسکن مهر مال مردم است یا دولت
مسکن مهر مال مردم است یا دولت
در روزهای گذشته دولت لایحهای را به مجلس ارائه کرده است که در صورت تصویب، مالکیت زمینهای مسکن مهر (عرصه) به مالکان منتقل خواهد شد که در این خصوص لازم است نکاتی مورد توجه قرار بگیرد.
از جمله اصول سیاستی مسکن مهر تخصیص زمین با هزینه صفر و به صورت اجاره 99 ساله به متقاضیان مسکن مهر بوده است. واگذاری مالکیت زمینهای مسکن مهر به منزله نادیده انگاشتن اصول منطقی و دقیق برنامه مسکن مهر است و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و تبعات منفی آن در آینده نزدیک به وضوح قابل مشاهده خواهد بود.
قیمت زمین سهم عمدهای در قیمت نهایی مسکن دارد و حذف این سهم تاثیر بسزایی در کاهش قیمت مسکن برای متقاضیان مسکن مهر داشته است و با ادامه این سیاست در سالهای آتی میتوان امیدوار بود این سهم بیش از این هم برای متقاضیان کاهش یابد. بر خلاف سیاستهای ناکارآمد گذشته که زمینهای دولتی به قیمت روز به سازندگان واگذار میشد و به تبع آن تورم زمین در قیمت نهایی مسکن توسط سازندگان اعمال میشد، در برنامه مسکن مهر دولت با تخصیص زمینهای دولتی در قالب اجاره بلند مدت 99 ساله عملا گام مهم و صحیحی در راستای اصلاح سیاستهای ناکارآمد گذشته برداشته است. علت عدم واگذاری مالکیت زمینهای مسکن مهر به متقاضیان آن است که باید توجه داشت زمین یک منبع کمیاب اجتماعی است و همچنین در اقتصاد کلان زمین کالایی منحصر به فرد است یعنی اینکه زمین غیرقابل جانشین و غیر قابل جا به جایی است و به عبارتی سادهتر نمیشود زمین را تولید و تکثیر کرد یا مانند سایر کالاها از خارج وارد کرد. پس لازم است مدیریت و تخصیص بهینه منابع زمین در دستور کار متولیان سیاستگذاری در بخش زمین و مسکن قرار بگیرد. دولت دو راه پیش رو داشته است، یکی اینکه مثل دورههای قبل زمین را به قیمت روز واگذار میکرد که در این صورت کمافی سابق این سیاست غلط موجب افزایش قیمت زمین و مسکن در سالهای گذشته میشد یا اینکه مالکیت این زمینها را بدون دریافت هزینه واگذار کند که این کار نیز عقلانی نیست.
اما راه سوم هم این بوده است که این زمینها به شکل اجاره بلند مدت 99 ساله در اختیار متقاضیان مسکن مهر قرار بگیرد که در این حالت دولت با در دست داشتن مالکیت این زمینها در آینده میتواند برای توسعه طرحهای شهری یا تولید مسکن جدید از این ظرفیت مجددا استفاده کند که متاسفانه دولت با واگذاری مالکیت این زمینها اشتباه تاریخی مرتکب خواهد شد و بسیاری از منابع ملی و محدود زمین کشور را از دست خواهد داد. درحال حاضر هیچگونه مشکلی در خصوص به ارث گذاشتن اعیان واحدهای مسکن مهر وجود ندارد و صاحبان آنها میتوانند مالکیت اعیان مسکونی این واحدها را منتقل بکنند.