نقشه فروشی
ساخت‌وساز‌هايي كه به جاي نقشه با نقاشي اجرا مي‌شود
نقشه فروشی
ديده شده برخي ساختمان‌هاي اسكلت‌فلزي با نقشه‌هاي مربوط به ساختمان اسكلت‌بتني احداث شده است
عضو هيات‌مديره سازمان نظام‌مهندسي ساختمان تهران:چالش به تعطيلي دفتر كنترل ساختمان مربوط مي‌شود
 |
يك عضو هيات مديره سازمان نظام مهندسي تهران از وقوع فاجعه جديدي در ساختمان‌سازي‌هاي پايتخت خبر داد كه در آن، بسازبفروش‌ها به جاي آنكه مسووليت تهيه نقشه‌محاسباتي را به شركت‌هاي داراي صلاحيت طراحي‌سازه واگذار كنند، نقاشي‌هاي متفرقه‌اي كه توسط دلالان نقشه از روي نرم‌افزارهاي قفل‌شكسته طراحي‌سازه كپي مي‌شود را خريداري مي‌كنند.
بسازبفروش‌ها با مبنا قراردادن اين نقاشي‌ها به جاي نقشه واقعي، عملا بدون محاسبات فني و طراحي مهندسي، اقدام به ساخت‌وساز مي‌كنند طوري كه در برخي موارد سازنده از نقشه اسكلت‌فلزي براي احداث ساختماني با اسكلت‌بتني بهره مي‌برد!
به اين ترتيب در پيشاني ساختمان‌هاي تهران كه سال‌ها است به معضل «امضا فروشي توسط گروهي از مهندسان‌ساختماني» ممهور شده و به‌رغم پيگيري‌ها و موضع‌گيري‌‌هاي تند تقريبا همه دستگاه‌ها از شهرداري گرفته تا نظام‌مهندسي و حتي مسوولان وزارت راه‌وشهرسازي، هنوز فروش تعهد مهندسان در مراحل مختلف ساخت‌وساز ادامه دارد، چالش تازه‌تري تحت عنوان «نقشه‌فروشي» نشسته است كه طبق گفته عضو هيات‌مديره سازمان نظام‌مهندسي تهران با فعال‌كردن دفتر «كنترل ساختمان» به راحتي قابل كنترل و حذف است.
حجت‌اله عزيزي در اين باره گفت: با ورود افراد غيرمتخصص به حوزه ساخت‌وساز -چه در مرحله طراحي و چه در مرحله اجرا- نوسازي شهر تهران به كوبيدن آب در هاون شباهت پيدا كرده است. در حال حاضر ساختمان‌هاي كلنگي تخريب مي‌شود اما به جاي ساخت‌وساز اصولي و حرفه‌اي، ساختمان‌هاي كلنگي جدیدتر جای آنها را می‌گیرد.
وي افزود: وقتي كه بعضا محاسبات سازه و اسكلت يك ساختمان توسط افراد غيرمتخصص، طراحي مي‌شود و توسط مجريان فاقد پروانه صلاحيت حرفه‌اي، اجرا و با مصالح غيراستاندارد ساخته مي‌شود، جاي خالي سازمان نظام مهندسي به عنوان تنها متولي ساخت و ساز كاملا مشهود مي‌شود.
اين عضو هيات مديره سازمان نظام مهندسي تهران تصريح كرد: در گذشته‌اي نه چندان دور، شهرداري تهران با ايجاد واحد «كنترل مضاعف نقشه‌هاي سازه» در مناطق ٢٢ گانه تا حد زيادي كيفيت طراحي و نقشه‌هاي سازه را افزايش داد، اما مدتي بعد به دليل آنچه ورود غيرقانوني به حوزه مسووليت مهندسين تعبير شد، كار اين واحد متوقف شد. بعد از آن، با ادامه بررسي و رفع نقص نقشه‌هاي محاسباتي سازه در دفتر كنترل ساختمان سازمان نظام مهندسي ( البته براي پروژه هاي بالاي ٣٠٠٠ متر مربع زير بنا )، علاوه بر ارتقای كيفيت نقشه‌هاي معماري، سازه، برق و مكانيك، دخالت افراد غيرمتخصص و حتي غير‌مهندس كاهش و
حق‌الزحمه مهندسين افزايش يافت.
اما با تمام اين اقدامات، متاسفانه در حال حاضر نقشه‌هاي محاسباتي بر اساس پيش‌فرض‌هاي غيرواقعي مكانيك خاك مربوط به زمين ساختگاه و با استفاده از نرم‌افزارهاي سازه‌اي غيراستاندارد و قفل شكسته انجام مي‌شود و هيچ كنترلي هم روي آنها صورت نمي‌گيرد.
عزيزي گفت: در اين نقشه‌ها كه بعضا فاقد فايل كامپيوتري سازه‌اي بوده و بهتر است بگوييم نقاشى و ترسيم شده‌اند، عموما از نقشه‌هاي محاسباتي پروژه‌هاي مشابه استفاده شده و متاسفانه كپي مي‌شوند، تا آنجا كه جزئيات نقشه‌هاي سازه پروژه‌اي با اسكلت بتني، در نقشه‌هاي سازه پروژه‌اي با اسكلت فلزي ديده مي‌شود. وي گفت: عمق فاجعه زماني بيشتر مي‌شود كه افراد غيرمتخصص و غيرمتعهد با ورود غيرقانوني به حوزه طراحي و خصوصا طراحي سازه، براي خوش‌خدمتي و جلب رضايت صاحبان سرمايه (بخوانيد بسازبفروش‌ها) از هيچ ترفندي براي دور زدن مباحث مقررات ملي دريغ نمي‌كنند. به عنوان مثال كافي است در محاسبه نيروي زلزله به جاي تيپ ٣ زمين كه از دفترچه مكانيك خاك برداشت شده است، تيپ ٢ لحاظ شود و ٢٠ (بيست) درصد فولاد و بتن مصرفي اسكلت ساختمان به‌طور غيرواقعي سبك‌تر شود.
جالب‌تر اينكه در بسياري از موارد نقشه‌هاي سازه و سازه نگهبان قبل از انجام مطالعات مكانيك خاك تهيه مي‌شود كه قطعا مي‌تواند موجب فرو‌ريزي ساختمان‌هاي مجاور گود پروژه در حين اجرا و نشست ساختمان در آينده شود. وضعيت نقشه هاي معماري، برق و مكانيك هم بهتر از نقشه‌هاي سازه نيست. كافي است سري به قسمت نيازمندي‌هاي روزنامه‌ها بيندازيد و با ادبيات غيرحرفه‌اي بسياري از افراد فرصت‌طلب آشنا شويد. جايي كه نقشه‌هاي معماري به صورت آماده و نقشه‌هاي برق و مكانيك به صورت غيرواقعي توسط نقشه‌كش‌هاي شركت‌هاي ظاهرا مهندسي و با حداقل هزينه ترسيم مي‌شود و فرصت كار حرفه‌اي و درآمد مناسب را از همكاران مهندس در گرايش‌هاي مذكور مي‌ربايند.
عزيزي در ادامه تاكيد كرد: در هر حال به نظر مي‌رسد با فعال كردن دفتر كنترل ساختمان سازمان نظام‌مهندسي و كنترل نقشه هاي معماري، سازه، برق و مكانيك، مي‌توان اميدوار بود كه ساختمان‌هايي كه ما مهندسين براي مردم طراحي مي‌كنيم، در فاز طراحي بدون عيب و نقص به دست سازندگان با صلاحيت مي‌رسد و در نتيجه از بروز فجايع انساني در هنگام بروز زلزله جلوگيري مي‌شود.
