جزئيات توافق 5 طرفه در آزادراه تهران-شمال:

دولت با شريك خود در آزادراه تهران-شمال بابت ايجاد يك مسير تركيبي، به توافق رسيد. با تفاهم وزارت راه‌وشهرسازي و بنياد مستضعفان مقرر شد باقيمانده قطعه يك آزادراه 130 كيلومتري كه از منطقه 22 تهران شروع مي‌شود، ظرف دو سال تكميل و همزمان، جاده چالوس در حد فاصل انتهاي قطعه يك تا ابتداي قطعه 4 نيز تعريض شود تا از سال 96، با تركيب جاده و آزادراه، گره تردد از بين برود. هم‌اكنون قطعه 4 زير بار ترافيك است.  اعتبار 1500 ميليارد توماني «قطعه يك و تعريض جاده» تامين شده و براي ساخت قطعات 2 و 3 در ميان‌مدت 8500 ميليارد نياز است.


پربحث‌ترين پروژه عمراني پنج دولت، كه در طول دست‌كم 18سال اخير به شكل نيمه‌كاره بين مسوولان دست‌به‌دست چرخيده بود، بعد از آنكه تابستان پارسال وعده تكميل آن به‌عنوان «اولين قول زمان‌دار» از سوي عباس آخوندي مطرح شد، پنج‌شنبه گذشته سرانجام از بن‌بست بيرون آمد.

دولت با شريك خود در آزادراه تهران-شمال تفاهم عملياتي تازه‌اي امضا كرده كه براساس آن، يك مسير جديد و در عين حال «بي‌ترافيك» بين پايتخت و چالوس از ابتداي سال96 برقرار مي‌شود.
اين مسير، نه جاده فعلي چالوس است و نه آزادراه در دست احداث بلكه تركيبي از اين دو را در اختيار مسافران قرار مي‌دهد.
در تفاهم جامعي كه چند روز پيش وزارت راه‌وشهرسازي با بنياد مستضعفان منعقد كرده، مقرر شده است قطعه يك آزادراه تهران-شمال ظرف مدت دو سال تكميل شود و در اين مدت، گروهي ديگر از پيمانكاران وزارتخانه، قسمت‌هايي از جاده چالوس در فاصله بين قطعه يك تا قطعه چهار را تعريض كنند تا حداكثر از ابتداي سال96، با تركيب آزادراه و جاده شمال، چالش آزاردهنده ترافيك‌هاي چندين ساعته براي هميشه از اين مسير حذف شود.
قطعه چهار آزادراه 130 كيلومتري تهران-شمال در اواخر دولت دهم به بهره‌برداري رسيد و در حال حاضر، 47 درصد عمليات عمراني و پيشرفت فيزيكي ساخت قطعه يك انجام شده است.
مسوولان دولت يازدهم با توجه به منابع مالي محدود و هزينه‌بر بودن عمليات اجرايي قطعات دو و سه كه تقريبا در مرحله صفر درصد پيشرفت فيزيكي قرار دارد، تصميم گرفته‌اند، در كوتاه‌مدت، بر تكميل قطعه يك متمركز شوند. قطعه يك آزادراه از منطقه22 تهران شروع مي‌شود و تا 32 كيلومتر ادامه پيدا مي‌كند. قطعه چهار نيز به طول 22 كيلومتر، قطعه پاياني اين آزادراه است كه از مرزن‌آباد شروع و به چالوس ختم مي‌شود.
در تفاهم جديدي كه بين وزارت راه‌وشهرسازي و بنياد مستضعفان به‌عنوان شريك دولت و سرمايه‌گذار عمده اين پروژه منعقد شده است، منابع مالي تكميل قطعه يك از سه كانال فاينانس چيني، بودجه وزارتخانه و آورده بنياد تامين خواهد شد.

  نياز 10000 ميليارد توماني و دو برنامه بلندمدت و كوتاه‌مدت
محاسباتي كه به‌تازگي توسط وزارت راه‌وشهرسازي و بنياد مستضعفان به عنوان دو طرف اصلي و همچنين معاونت اول رئيس‌جمهور، معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رئيس‌جمهور و پيمانكار قديمي چيني پروژه به عنوان سه طرف ديگر تفاهم جديد، انجام شده است، نشان مي‌دهد: براي آنكه آزادراه تهران-شمال به شكل كامل و با احداث همه 4 قطعه موجود، به بهره‌برداري برسد 10 هزار ميليارد تومان اعتبار نياز است كه 8500 ميليارد تومان فقط به احداث قطعات دو و سه بايد اختصاص پيدا كند. اين بودجه سنگين براي قطعات مياني باعث شده، پيشنهادي كه آخوندي اواخر سال گذشته براي گره‌گشايي موقتي از ترافيك تهران-شمال پيشنهاد كرده، هم‌اكنون مورد قبول طرف‌هاي درگير اين پروژه قرار بگيرد. در قالب اين پيشنهاد، ابتدا و انتهاي آزادراه در دست ساخت تهران-شمال به ميانه جاده چالوس دوخته مي‌شود. براي اين اقدام، 1500 ميليارد تومان اعتبار نياز است كه 1000 ميليارد تومان براي تكميل 53 درصد عمليات مانده قطعه يك و 30 ميليارد تومان نيز براي تكميل 3 درصد مانده از قطعه چهار صرف مي‌شود. همچنين براي تعريض جاده چالوس در حد فاصل اين دو قطعه نيز 470 ميليارد تومان هزينه لازم است.
معاون اول رئيس‌جمهور پنج‌شنبه گذشته در بازديد از مراحل ساخت قطعه يك آزادراه، با اشاره به هماهنگي‌هاي انجام شده با معاون برنامه‌ريزي رئيس‌جمهور، از تامين شدن اعتبار لازم براي ساخت مسير جديد يعني تركيب آزادراه و جاده چالوس خبر داد. عباس آخوندي وزير راه‌‌‌وشهرسازي نيز تصريح كرد: در برنامه زمان‌بندي شده‌اي كه براي آزادراه تهران-شمال طراحي شده، ظرف مدت دو سال، ساخت قطعه يك، تكميل قطعه چهار و تعريض جاده چالوس در ميانه اين دو قطعه به اتمام مي‌رسد تا در كوتاه‌مدت، مشكل تردد در اين مسير حل شود و در بلندمدت نيز، با تامين اعتبار بيشتر، ساخت قطعات دو و سه انجام خواهد شد.  آخوندي در زمان تشكيل دولت يازدهم، يكي از برنامه‌هاي خود در مقام وزير پيشنهادي به مجلس را تكميل آزادراه تهران-شمال در طول عمر دولت عنوان كرد؛ اما چند هفته بعد در روزهای پایانی شهریور 92، در بازديد از اين پروژه و مشخص‌شدن گره‌هاي حقوقي، مالي و فني متعدد در آزادراه، وعده خود را اصلاح کرد و بر تكميل قطعات يك و چهار تا پايان اين دولت، تغيير داد.
وزير راه‌وشهرسازي پنج‌شنبه گذشته در بازديدي كه به همراه معاون اول رئيس‌جمهور و رئيس بنياد مستضعفان از قطعه يك آزادراه تهران-شمال انجام داد، اعلام كرد: اين پروژه چهار قطعه دارد كه قطعه اول به طول 32 كيلومتر موجب كاهش بيش از 60 كيلومتر از مسير مي شود و بيشترين صرفه‌جويي در مصرف انرژي را در پي دارد. اين قطعه در حال حاضر بيش از 47 درصد پيشرفت فيزيكي دارد.
وزير راه و شهرسازي با تاكيد بر لزوم برنامه‌ريزي براي ساخت قطعات دو و سه اظهار كرد: افزايش ظرفيت جاده چالوس مورد نياز منطقه است و اين برنامه همزمان با عمليات ساخت آزادراه اجرايي مي شود. وي افزود: قطعه چهار آزادراه تهران- شمال كه در دولت قبل با اصرار زير بار ترافيك رفته است 93 درصد پيشرفت فيزيكي دارد كه بايد براي تكميل آسفالت، خروجي‌ها و ايمن‌سازي آن اقدام لازم صورت گيرد و انجام كامل اين پروژه در دستور كار قرار دارد.
وزير راه و شهرسازي تصريح كرد: مردم 18 سال مرتب خبرهايي در مورد اين پروژه شنيده‌اند و برآوردها اين است كه با قيمت هاي فعلي تكميل اين آزادراه نزديك به 10 هزار ميليارد تومان هزينه دارد كه شامل هزار ميليارد تومان در قطعه يك، هشت هزار و 500 ميليارد تومان در قطعه‌های دو و سه و 30 ميليارد تومان براي تكميل قطعه چهار لازم است كه هزينه افزايش ظرفيت جاده چالوس نيز
هزينه هايي در بر دارد.
وي ابراز کرد: آزادراه تهران- شمال پروژه‌اي گران قيمت است و تاكنون فرازونشيب‌هايي را پشت سر گذاشته و براي اينكه تعهد بي‌جا نداشته باشيم، اولويت ما تكميل قطعه يك، افزايش ظرفيت جاده چالوس و تكميل قطعه چهار است و ساخت قطعات دو و سه در برنامه قرار دارد.

  تاثير پست جديد وزير سابق
محمد سعيدي‌كيا كه خود در دولت‌هاي قبل، در سمت وزير راه‌‌وترابري، مسووليت هدايت اختلافات نظري بين دولت و بنياد مستضعفان برسر آزادراه تهران-شمال را برعهده داشت، هم‌اكنون در سمت رئيس بنياد مستضعفان، بار ديگر وارد آزادراه شده و اين بار با اشرافيت و تسلطي كه بر عقبه مشكلات و گره‌هاي موجود دارد، اين پروژه را از زاويه شريك دولت در دستور كار قرار داده است. گفته مي‌شود، حضور سعيدي‌كيا در بنياد، يكي از محرك‌هاي قوي براي تفاهم جديد در آزادراه تهران-شمال به حساب مي‌آيد. آخوندي پنج‌شنبه گذشته با خوش‌بيني نسبت به ورود رئيس بنياد مستضعفان به اين پروژه گفت: اميدوارم توجه شخصي وي موجب تسريع در اجراي اين پروژه شود.

  فكر ريل به جاي جاده
وزير راه‌وشهرسازي در اين بازديد در ابتداي سخنان خود، با اشاره به لزوم توسعه جدي خروجي‌هاي تهران و گزارش اين وزارتخانه در هيات وزيران يادآور شد: روزانه 110 هزار تردد در مسير كرج به قزوين صورت می‌گیرد كه بيش از دو برابر ظرفيت آن است. همچنين در محور قم روزانه 50 هزار تردد صورت مي‌گيرد و محورهاي فيروزكوه و هراز و جاده امام رضا (ع) در وضعيت فوق‌العاده سنگين از لحاظ ترافيك قرار دارند و در ايامي در سال با راه‌بندان مواجه مي‌شويم.
وي تاكيد كرد: چاره اي نداريم تا قسمتي از ترافيك جاده‌ها را به ريل منتقل كنيم، مسيرهايي كه روزانه بيش از صد هزار تردد دارند، از نظر ترافيك ريلي مقرون به صرفه خواهند بود؛ اگرچه نياز به سرمايه گذاري سنگيني دارد.

  كمپين حفاظت از باغات كن
عباس آخوندي با اشاره به اينكه قطعه يك آزادراه تهران از منطقه22 و قسمت‌هايي از منطقه5 تهران شروع مي‌شود، بر لزوم حفاظت و مراقبت از باغات كن به‌عنوان تنفس‌گاه شهر تهران تاكيد كرد و گفت: ما نياز داريم تا براي حفظ باغات كن در تهران تدبير داشته باشيم و اين موضوع در دستور كار شوراي عالي شهرسازي و معماري قرار دارد تا از دست‌برد به باغات كن كه براي حفظ آن نياز به عزم جدي وجود دارد؛ جلوگيري شود. آخوندي همچنين اعلام كرد: شهرداري تهران بايد براي حفاظت از باغات كن و جلوگيري از ساخت‌وساز در آنها، برنامه‌هاي محدودكننده طراحي و اجرا كند و در جامعه نيز لازم است نسبت به حفظ اين باغات كمپين اجتماعي راه بيفتد.تجربه احداث آزادراه‌ها در كشور به‌خصوص در مناطق ييلاقي و پراستعداد به لحاظ خوش‌ آب‌وهوا بودن و جذب گردشگر، نشان داده است، اجراي مسيرهاي آزادراهي باعث ورود يك‌سري دلال زمين به قطعات اطراف آزادراه‌ها مي‌شود و زمين‌هايي كه در گذشته كاربري منابع طبيعي داشته‌اند از طريق مجوزهاي تغييركاربري يا به‌صورت غيرقانوني، زير بار ويلاسازي رفته‌اند.
وزير راه‌وشهرسازي در نظر دارد، اين پديده را لااقل براي باغات كن مهار كند.

  احداث توسط چيني‌ها
رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی نيز در اين بازديد اعلام كرد: اراده مشترک بنیاد، وزارت راه و دولت و یادداشت تفاهم مشترک با وزیر راه و شهرسازی کلید اصلی کار است و نمایندگان دو طرف مشخص و تصمیمات لازم دنبال و گرفته می‌شود.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت راه و شهرسازی، محمد سعیدی‌کیا که به همراه معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر راه و شهرسازی در قطعه یک آزادراه تهران- شمال حضور یافته بود، اعلام کرد: از طرف وزارت راه و شهرسازی علي نورزاد معاون وزیر و مدير عامل شركت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل‌ونقل كشور و از طرف بنیاد منوچهر خواجه دلویی معاون توسعه ساختمان بنیاد به‌عنوان نمایندگان تام‌الاختیار دو طرف معرفی شده‌اند.
رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی ابراز داشت: مقرر شده است ظرف دو سال قطعه یک آزادراه تهران- شمال با در نظر گرفتن حضور پیمانکار چینی تا اتمام مبلغ فاینانس وادامه کار توسط پیمانکاران ایرانی انجام شود و تکمیل قطعه چهار نیز در دستور کار قرار دارد.
وی ادامه داد: برای بالا بردن ظرفیت جاده چالوس دو مشاور باید حضور یابند که یک مشاور انتخاب شده و در حال مذاکره با نماینده وزارت راه و شهرسازی در پروژه آزادراه تهران- شمال است و دیگری را قرار است معرفی کنیم. سعیدی کیا اظهار کرد: تونل البرز در این آزادراه به خاطر پیچیدگی‌های اجرایی آن جزو 100 تونل بزرگ دنیا است که عملیات اجرایی آن توسط پیمانکاران ایرانی دنبال می‌شود و در حال حاضر فعالیت در سمت جنوب تونل در جریان است و سمت شمال آن فعال می‌شود.
رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی اعلام کرد: برای ساخت پلی بزرگ در قطعه اول آزادراه تهران-شمال برای اولین بار از فناوری‌های نوین استفاده می‌شود.
سعیدی‌کیا در ادامه نیز ضمن بازدید از عملیات اجرایی در قطعه یک آزادراه تهران- شمال تاکید کرد: نکته مهم اراده قطعی و مشترک بنیاد و وزارت راه و تفاهم برای ساخت آزادراه راه تهران- شمال است. وی تاکید کرد: افزایش ظرفیت جاده چالوس همزمان و با کمی تاخیر نسبت به قطعه یک انجام می‌شود که با اتمام طراحی آن توسط پیمانکاران داخلی اجرا می‌شود.


حمايت مالي دولت از آزادراه
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئيس‌جمهور در بازدید از قطعه یک آزادراه تهران- شمال که با همراهی وزیر راه و شهرسازی و رئیس بنیاد مستضعفان انجام شد، در سخنانی با اشاره به اینکه محورهای استان‌های شمالی به دنبال جمعیت زیاد ساکن در آنها و تعداد زیاد علاقه‌مندانی که به این استان‌ها سفر می‌کنند از اهمیت زیادی برخوردارند، اعلام کرد: با حضور معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری تصمیماتی قطعی گرفته شد که بر اساس آن محور فیروزکوه تا پایان امسال، محور هراز تا شهریور سال 95 و محور رشت نیز تا سال 95 به صورت کامل مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه برای توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی در کشور نیاز به اقدامات جدی داریم و وزیر راه و شهرسازی در هیات وزیران گزارشی در خصوص نگهداری راه‌ها و 10 کریدور اصلی که باید برای توسعه کشور ساخته شود، ارائه کرده است، بیان کرد: در این بخش باید تصمیم جدی گرفته شود و حمل‌ونقل ریلی در زیرساخت از جمله ساخت، برقی کردن و دو خطه کردن خطوط و افزایش ناوگان اولویت دولت است و برای توسعه ناوگان ریلی حتما باید بخش خصوصی مورد حمایت قرار گیرد.
وی بیان کرد: باید برای تامین مالی و انتخاب سرمایه‌گذار برای قطعات دوم و سوم آزادراه تهران- شمال اقدام شود و در مدت سپری شده از دولت یازدهم اجرای چند آزادراه دیگر کشور توسط بخش خصوصی نیز در دولت تعیین تکلیف شده است که دولت همه حمایت خود را برای اتمام آزادراه تهران- شمال انجام می‌دهد.
معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه اگر مذاکرات به نتیجه برسد، ظرفیت فاینانس برای پروژه‌های مختلف افزایش می‌یابد، گفت:  با توافقات هسته‌ای حجم زیادی از سرمایه‌گذاری‌های خارجی به ایران می‌آید و ظرفیت فاینانس افزایش می‌یابد که مشکل تامین مالی هم برطرف می‌شود.
جهانگیری در بازدید از عملیات اجرایی قطعه یک آزادراه تهران-شمال در جمع خبرنگاران اظهار کرد: از ابتدای دولت تدبیر و امید یکی از پروژه‌های مهمی که باید در مورد آن تعیین تکلیف و از حالت رکود خارج می‌شد آزادراه تهران- شمال بود که جلسات زیادی با حضور رئیس‌جمهور، بنده، وزیر راه و شهرسازی و رئیس بنیاد مستضعفان برگزار شد و توافقات خوبی بین وزارت راه و شهرسازی و بنیاد صورت گرفت و تفاهم‌نامه‌ای امضا شد تا پروژه فعال شود.
وی ابراز کرد: براساس تفاهم صورت گرفته قطعه اول آزادراه 24 ماهه ساخته می‌شود، کارهای باقی‌مانده قطعه چهارم تا پایان سال تکمیل می‌شود و در قطعات دوم و سوم که کار آن قدری دشوارتر است و کار جدی روی آن انجام نگرفته است باید برای تامین مالی و نحوه اجرا کارجدیدی انجام شود.
معاون اول رئیس‌جمهور افزود: تا ساخت قطعات 2 و 3 با تعریض جاده چالوس و تکمیل قطعات یک و دو امیدواریم با مشکل روبه‌رو نباشیم.

نظر بدهید: