راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت دریاچه چیتگر
راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت دریاچه چیتگر
کارشناسان شهری معتقدند: روند کنونی مدیریت آب سطحی دریاچه چیتگر در زمینه استفاده از شناورهای غیراستاندارد، درآیندهای نزدیک آسیبهای زیست محیطی زیادی را به دنبال خواهد داشت.
دریاچه مصنوعی چیتگر بهار سال گذشته به عنوان اولین تجربه مدیریت شهری تهران در زمینه فعالیت آبی در غربیترین نقطه پایتخت بهطور رسمی افتتاح شد.
این دریاچه که چند ماه بعد از افتتاح رسمی با مصوبه شورای شهر تهران به نام شهدای خلیجفارس تغییر نام داد، در منطقه 22 پایتخت واقع شده است. به گفته کارشناسان حدود 80 درصد از آب این دریاچه از محل رودخانه کن و سرریز آب خام شهر تهران تامین میشود. یکی از اهداف احداث این دریاچه علاوهبر تلطیف هوا، استقرار کاربریهای تفریحی و گردشگری همچون استفاده از شناورهای آبی است. این در حالی است که به گفته کارشناسان محیط زیست هماکنون یکی از مهمترین معضلات در کاربری دریاچه استفاده از شناورهای غیراستاندارد در دریاچه است که میتواند آلودگیهای محیطزیستی برای دریاچه به همراه داشته باشد؛ چرا که سیستم کنونی، زیرساختهای مناسب برای مدیریت و نگهداشت دریاچه با کاربری تفریحی را ندارد.
از همین رو مطالعاتی در برخی از واحدهای تحقیقاتی برای ارتقای سیستم نگهداشت دریاچه آغاز شده است تا اقدامات اصلاحی انجام شود، با این حال به اعتقاد برخی از کارشناسان اولین راهکار موثر برای جلوگیری از آسیبهای زیست محیطی به دریاچه چیتگر خروج شناورهای آبی با سوخت فسیلی و مدیریت زبالههای سطحی پیمانکاران محیط اطراف دریاچه است.
در این میان یکی از راهکارهای پیشنهادی به مدیریت شهری برای حفظ محیط زیست دریاچه از یکسو و حفظ جذابیتهای گردشگری برای دریاچه از سوی دیگر، استفاده از شناورهایی با سوخت پاک و غیرفسیلی در دریاچه است.
در همین راستا طرح آزمایشی استفاده از شناورهای خورشیدی در دریاچه آغاز شده است. حسن ضیایی طراح و تولیدکننده شناورهای خورشیدی درباره سیستم مدیریت سلامت آب دریاچه و ویژگیهای این شناور گفت: اصل طرح پروژه دریاچه چیتگر اگرچه میتواند به عنوان نمادی برای تهران محسوب شود، اما با کاستیهایی مواجه است.
او ادامه داد: این کاستیها بیشتر بهدلیل بیگانه بودن مدیریت شهری در زمینه فعالیت آبی در سطح تهران است که تاکنون زیرساختهای عمومی مناسبی برای آن طراحی نشده است.
ضیایی درباره معضلات زیست محیطی کنونی دریاچه شهدای خلیح فارس اظهار کرد: یکی از معضلات استفاده از سطح آب است که مدیریت شهری هیچ تجربه مشخصی در این زمینه نداشته است، بهعنوان مثال استفاده از شناورهای غیراستاندارد یکی از بزرگترین نقصها در کاربری این دریاچه محسوب میشود. او افزود: همین امر سبب میشود آلودگیهای محیط زیستی گوناگونی از طریق شناورهای با سوخت فسیلی برای دریاچه چیتگر ایجاد شود. ضیایی با اشاره به رویکرد جدید مدیریت شهری برای اقدامات اصلاحی تصریح کرد: بدون شک خروج شناورهای با سوخت فسیلی و مدیریت زبالههای سطحی پیمانکاران اطراف دریاچه میتواند در حفظ سلامت و شادابی آب دریاچه موثر واقع شود.
او با تاکید بر گسترش مطالعات مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی با این محور عنوان کرد: زیر ساختهای کنونی برای مدیریت محیط زیست دریاچه کفاف نمیدهد به همین دلیل نیاز به تغییر هر چه سریعتر سیستمها ضروری به نظر میرسد.
او درخصوص شناور خورشیدی که بهطور آزمایشی در دریاچه فعالیت میکند، گفت: ایران نهمین کشوری است که توانسته در زمینه این شناورها فعالیت خود را آغاز کند. این شناور با ظرفیت 14 مسافر و یک خدمه انرژی تمامی مصارف عمومی خود را از طریق خورشید دریافت میکند.
ضیایی به گسترش طرح شناورهای خورشیدی در صورت استقبال مدیریت شهری و سازمان محیط زیست اشاره و اضافه کرد: شرکت بنا دارد در صورت حمایت و استقبال، شناور خورشیدی جدید با ظرفیت 45 مسافر تولید کند.
نحوه خدمات تفریحی و توریستی در حال ارائه در دریاچه چیتگر هنوز با سطح مورد انتظار پایتخت نشینان فاصله دارد. سادهترین امکانی که باید هر چه سریعتر در این مجموعه بر پا شود، ایجاد محیط مخصوص ورزشهای آبی است که در این مسیر ادامه تصدیگری مجموعه مدیریت شهری تهران مانع بروز ظرفیتهای دریاچه خواهد شد. دریاچه چیتگر و سایر پروژههای عمرانی باید به بخش خصوصی واگذار شود.