مقررات درج‌شده در طرح تفصيلی جديد تهران

مقررات درج‌شده در طرح تفصيلي جديد تهران كه قرار بود مطابق وعده‌ها و تاكيدهاي فراوان مديريت‌شهري پايتخت، سفت و محكم باشد و در مقابل هر نوع خواسته مالك زمين - چه اشخاص حقيقي و حقوقي و چه شركت‌هاي ساختماني وابسته به نهادهاي شبه‌دولتي- كوچك‌ترين لغزش يا تغييري به خود نبيند، در كمتر از يك سال از زمان ابلاغ طرح، تسليم همان بخشنامه‌ها و امضاهايي شده كه شهردار تهران چند هفته قبل از مراسم رونمايي از طرح تفصيلي جديد، قول توقف آنها را با هدف پايان اداره سليقه‌اي كلان‌شهر تهران، داده بود.
شاكله طرح تفصيلي جديد تهران به عنوان نقشه‌اي كه در سه مرجع قانوني شوراي عالي شهرسازي‌و‌معماري كشور، شوراي‌شهر و شهرداري مصوب شده، بر 2 محور اساسي شامل «تعيين قطعي كاربري» و «معين شدن حداكثر ارتفاع مجاز ساخت‌وساز» براي همه املاك شهر پايه‌ريزي شده است، به طوري كه براي تك‌تك پلاك‌هاي ساختماني – شامل زمين‌هاي بكر و ساختمان‌هاي موجود - يك كاربري مشخص در قالب يكي از 4 پهنه مسكوني، خدماتي، مختلط و سبز در نظر گرفته شده و علاوه بر اين، سقف ميزان تراكم (ارتفاع ساخت‌وساز براساس تعداد طبقه) نيز براي هر پلاك تعيين شده است.
آنچه به طرح تفصيلي جديد تهران مفهوم مي‌دهد و البته در يكسال‌ونيم گذشته از اجراي اين طرح، مديريت‌شهري به عناوين مختلف تلاش كرده آن را براي سرمايه‌گذاران ساختماني و بسازوبفروش‌ها معنا كند، «غيرقابل تغيير بودن» مقرراتي است كه در قالب پهنه و تراكم، براي پلاك‌ها در نظر گرفته شده است.
اما به‌رغم ترسيم اين حريم و تعيين محدوده مجاز و ممنوعه براي فعاليت‌ ساختماني روي هر پلاك ملكي در تهران، حكايت از آن دارد كه، در برخي مناطق شهر، برحسب درخواست مالك، مجوزهايي كاملا متفاوت از آنچه در طرح تفصيلي براي ملك موردنظر تعيين شده است، صادر مي‌شود. در اين مجوزها كه البته گفته مي‌شود تعداد آنها در مقايسه با انبوه پروانه‌هاي ساختماني صادره در تهران، جزئي و ناچيز است، تسهيلات متعددي همچون تغيير كاربري، افزايش طبقات و مواردي مغاير طرح، براي مالك لحاظ مي‌شود كه البته همه اين امتيازها به‌صورت قانوني و براساس آنچه قانونگذار به كميسيون ماده5 شهر تهران اختيار داده است، به مالكان متقاضي عبور از طرح‌تفصيلي داده مي‌شود. وقوع چند مورد «انعطاف» در قوانين مصوب طرح تفصيلي جديد تهران، در شرايطي اتفاق مي‌افتد كه محمدباقر قاليباف 25 فروردين سال گذشته در مراسم شروع‌به‌كار طرح تفصيلي، در اين باره گفته بود: «تهران تا پيش از اين برنامه‌دار نبود و سليقه‌اي اداره مي‌شد هر كس هر جور فكر مي‌كرد مي‌توانست براي املاك در تهران كاربري تعريف كند، بدون آنكه قوانين بتواند جلوي چنين رفتارهايي را بگيرد، اما الان برخي از مديران من مي‌گويند طرح تفصيلي جديد براي ما محدوديت‌هايي ايجاد كرده كه من مي‌گويم درست است و اگر محدوديت ايجاد نكند، طرح نيست.» هر چند شهردار تهران در همان مراسم، با تاكيد بر اينكه «طرح تفصيلي جديد وحي منزل نيست و قانون براي انعطاف‌پذير كردن طرح تفصيلي با شرايط روز تهران، اختياراتي به شهردار واگذار كرده است»، از امكان چكش‌كاري و بازنگري در متن طرح گفته بود، اما به‌نظر مي‌رسد هيچ‌گاه مقصود شهردار و قانون، رسيدگي موردي به خواسته‌هاي موردي و متفاوت مالكان در مقايسه با اصول بديهي و خطوط‌قرمز طرح تفصيلي جديد نبوده است.
بناي مديريت‌شهري تهران بر اين بود، با رونمايي از طرح تفصيلي جديد، امكان اطلاع شهروندان از آينده و سرنوشت محله‌اي را كه در آن قصد سكونت دارند فراهم كند، به اين صورت كه هر شهروند با ورود به سايت استعلام طرح تفصيلي و مشاهده وضعيت كاربري پلاك خود و وضعيت پلاك‌هاي مجاور، ابتدا درباره نوع ساختمان‌هاي در حال ساخت در محله به لحاظ مدرسه، مركز تجاري، بيمارستان، برج اداري، مسجد و فضاهاي فرهنگي، اطلاع حاصل كند و سپس اگر وجود يكي از اين كاربري‌ها را در كنار محل زندگي‌اش نامناسب يا مناسب تشخيص داد، اقدام به خريد و سكونت در آنجا يا تصميم به سكونت در محله‌اي ديگر را بگيرد. اما با اتفاقاتي كه اخيرا در برخي مناطق تهران افتاده است، شهروندان هيچ اطميناني نسبت به صحت و پايداري نتايج استعلام‌ها نمي‌توانند داشته باشند.
در شهرك‌غرب -كه طي روزهاي اخير به دليل حادثه گود ايران‌زمين به اندازه‌كافي خبرساز شده- يكي از بزرگ‌ترين قطعات از زمين‌هاي بكر كه در طول دهه‌هاي گذشته از احداث اين شهرك در تهران، به‌صورت تپه خاكي، رخ‌نمايي مي‌كرد زير بار ساخت‌وساز رفته‌ به طوري كه شنيده‌هاي اهالي محل درباره نوع ساخت‌وساز در اين زمين، از ساخت يك برج 28طبقه حكايت مي‌كند. پيگيري‌هاي در اين باره نشان مي‌دهد: در سايت استعلام طرح تفصيلي جديد تهران، اين زمين حدود 7 هزار مترمربعي در پهنه S124 قرار دارد، به اين معني كه مجوز ساخت ساختمان تجاري، اداري يا خدماتي با تراكم حداكثر 4طبقه، براي آن تعيين شده است.
اين قطعه زمين در عين حال، طبق طرح تفصيلي قديمي، براي پارك و فضاي سبز در نظر گرفته شده بود و طبق مصوبه‌ مهرماه سال90 شوراي‌شهر تهران، زمين‌هايي كه تا پيش از اجراي طرح تفصيلي جديد، كاربري‌شان فضاي‌سبز تعيين شده بود، بايد تا سال95، با همين كاربري تثبيت شوند و بعد از آن، پهنه قيدشده در طرح تفصيلي جديد، براي آنها صادق و قابل اجرا مي‌شود.
البته در قسمت مقررات طرح تفصيلي جديد آمده است: چنانچه مالك اين مدل از زمين‌ها بخواهند پيش از انتهاي سال95، از پهنه قيدشده در طرح تفصيلي جديد بهره ببرند، بايد 70 درصد از مساحت زمين خود را به شهرداري واگذار كنند و فقط اجازه دارند در 30 درصد مابقي زمين، ساخت‌وساز كنند.
 به اين ترتيب، چنانچه نتيجه استعلام از سايت طرح تفصيلي، براي قطعه زمين شهرك‌غرب، مبنا قرار بگيرد، در جريان ساخت‌وساز روي اين زمين، بايد حداكثر در 30درصد مساحت، يك ساختمان 4طبقه با كاربري غيرمسكوني احداث شود، اما طبق مجوزي كه در صورتجلسه 511 كميسيون ماده5 شهر تهران در تاريخ 17 مهرماه سال91، براي قسمتي از اين زمين صادر شده، هم‌اكنون احداث يك برج 29طبقه – با احتساب 4 طبقه منفي- در جريان است كه كاربري «برج بيمارستان» براي آن لحاظ شده است. اين زمين در يكي از فازهاي شهرك‌غرب قرار دارد و با توجه به كمبود سرانه فضاي درماني در اين منطقه، مجوز مربوطه صادر شده است. با اين حال، اهالي محل انتظار داشتند نتايج استعلام طرح تفصيلي درباره وضعيت ساخت‌وساز در اين قطعه، با مجوزي كه براي آن صادر شده است، انطباق داشته باشد.
اين مورد مي‌طلبد شهرداري‌تهران نسبت به موضوع ورود كند و درباره اينكه بالاخره طرح‌تفصيلي فصل‌الخطاب بايد باشد يا تصميمات موردي، اطلا‌ع‌رساني كند.

نظر بدهید: