آشنایی با تقسیمات ثبتی املاک

در هر ملکی بخشهایی تحت عنوان: بخش ثبتی، شماره پلاک ثبتی، قطعه تفکیکی، پلاکهای اصلی و فرعی و ... در اصطلاح ثبت اسناد و املاک در متن اسناد رسمی و بنچاق تعریف می­شود که به قرار ذیل می باشند:

بخش ثبتی، هر شهر براساس مقررات و نقشه های ثبتی اداره ثبت اسناد و املاک به چنـدین بخش تقسیم می شـود که جهت مکان یابی  یا برای تعیین موقعیت مکانی صورت می پذیرد. در شهر تهران، املاک به دوازده بخش ثبتی تقسیم شده است: مثلاً املاک واقع در شهرک راه آهن و کن و ... در بخش ۱۰ ثبتی تهران و املاک واقع در فرشته، نیاوران و سعادت آباد و ... در بخش ۱۱ ثبتی تهران واقع است.

شماره پلاک ثبتی:  اداره کل ثبت اسناد و املاک، جهت شناسایی هر ملک، شماره ای را به صورت اصلی و فرعی در نظر می­گیرد که این شماره در صفحه دوم سمت راست دفترچه مالکیت درج می­شود. برای تشخیص، شماره اصلی و فرعی با علامت ممیز (/) از هم جدا می شود، شماره اصلی در سمت چپ و شماره فرعی در سمت راست نوشته می­شود. مثال: ۱۶۱۷/۷۲ عدد ۷۲ که سمت چپ مُمَیَز نوشته شده، شماره اصلی ملک است و عدد ۱۶۱۷ که در سمت راست ممیز نوشته شده است شماره فرعی محسوب می­شود.

چند نکته:

نکته۱: فاصله پلاک پلاکهای اصلی و پلاکهای فرعی از هم با خط تیره (ـ) در اسناد مالکیت درج می شود.

مثال: ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴/۶۹۳۲-۶۹۳۳

اعداد ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴ سمت راست مُمَیَز، شماره های فرعی محسوب می شود و اعداد ۶۹۳۲ و ۶۹۳۳ سمت چپ مُمَیَز شماره های اصلی محسوب می­شوند.

نکته۲: شماره های پلاک ثبتی املاک عموماً به چهار صورت در اسناد مالکیت درج می شود:

الف) یک شماره اصلی و یک شماره فرعی: مثل ۱۲۷۵/۱۷۲

ب) یک شماره اصلی و چند شماره فرعی: مثل ۴۷-۴۶-۴۵/۳۲

ج) یک شماره اصلی، بدون شماره فرعی، (به دلیل فقدان شماره فرعی): مثل ۱۲۶(اصلی)

د) چند شماره اصلی و چند شماره فرعی:  مثل ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴/۶۸۳۲-۶۹۳۳

در صفحه سوم اسناد مالکیت پلاک های فرعی و اصلی و حدود اربعه ملک (شامل: شمال، شرق، جنوب و غرب) و مساحت کل عرصه (زمین) با حروف درج می شود.

نکته: ممکن است برخی از املاک فاقد مساحت و حدود اربعه باشد و تنها دارای پلاک ثبتی باشد. در این صورت برای تعیین مساحت ملک، براساس وضع موجود برای تعیین ابعاد و مساحت آن از نقشه ثبتی توسط کارشناسان ثبتی استفاده می­شود.

شماره تفکیکی: به شماره تفکیکی، شماره قطعه هم گفته می شود، در صورتی که ملک ثبت شده­ای توسط اداره کل ثبت اسناد و املاک به دو یا چند قطعه کوچکتر تقسیم شود، در صورتمجلس تنظیمی برای هر قطعه، شماره­ای مشخص می­شود و آن را شماره قطعه تفکیکی می نامند.

نکته۱: هر قطعه تفکیکی به صورت مجزا قابلیت تَمَلُک دارد و برای آن می­توان سند مالکیت شش دانگ از اداره ثبت محل دریافت کرد.

نکته۲: شماره قطعه تفکیکی در آپارتمان‌ها، معمولاً همان ردیف صورتمجلس تفکیکی است. این شماره در سند، بنچاق، صورت مجلس و یا نقشه تفکیکی درج و ذکر می شود.