انتخاب محلهای مناسب جهت قرارگیری بادبند ها
انتخاب محلهای مناسب جهت قرارگیری بادبندها
این مساله فقط برای حالتی است که حداقل در یکی از دو جهت اصلی از سیستم مهاربندی شده استفاده کرده باشیم. اگر سازه فاقد مهاربند باشد این نکات قابل استفاده نخواهد بود. در انتخاب محلهای مناسب برای بادبندها میتوان به نکات زیر اشاره کرد :
1. حتی الامکان به گونه ای بادبندگذاری کنیم که متقارن باشد و بین مرکز سختی و مرکز جرم در طبقات فاصله اندک باشد.
2. دهانه های بزرگتر نسبت به دهانه های کوچکتر جهت قرار گیری بادبند در ارجحیت هستند. این مساله به خاطر کنترل نیروی محوری منتقل شده به ستونهای متصل به بادبند و همچنین کاهش آپلیفت در صفحه ستون و پی است.
3. در یک قاب خاص ترجیحاً در دهانه های متوالی بادبندگذاری نمایید. این مساله نسبت به بادبندگذاری در دو دهانه غیرمجاور در یک قاب در ارجحیت است. این مساله باعث کاهش سایز ستون وسط بین دو دهانه میشود. در حالی که اگر دو دهانه غیر مجاور بادبندگذاری شوند ۴ ستون متصل به بادبند خواهیم داشت که هر ۴ ستون به همراه صفحه ستون و پی زیر آنها دارای سایز بالایی خواهند بود.
4. جهت اقتصادی شدن طرح بهتر است در طبقات بالا از تعداد دهانه های کمتر جهت بادبند گذاری استفاده نموده و در طبقات پایین این تعداد دهانه ها را به تدریج اضافه کرد. حتی بهتر است بدون جابه جایی صفحه بادبند دهانه بادبندی شده را جابه جا کرد و به دهانه مجاور در طبقه پایین منتقل نمود.
5. تعداد کل دهانه های بادبندی باید با یک فرآیند سعی و خطا به گونه ای به دست آید که از لحاظ اقتصادی سازه بهینه گردد و البته از نظر اجرایی هم قابلیت اجرایی بالاتری داشته باشد. اما به هر حال توصیه میشود که در هر جهت حداقل دو دهانه به صورت متقارن وجود داشته باشد.
6. باید توجه کرد که به عنوان بادبند هم محور تنها از انواع بادبندهای قطری ، ضربدری ، ۷ و ۸ ( موسوم به شورون)مجاز به استفاده هستیم. به خاطر ضوابط سختگیرانه مبحث دهم در مورد بادبندهای ۷ و ۸ توصیه اکید میشود که حتی الامکان از این بادبندها استفاده نگردد. استفاده از بادبندهای ضربدری و قطری (علی الخصوص ضربدری) دارای ارجحیت می باشند. بادبندهای با شکل خاص مثل بادبند Y شکل (موسوم به پرده ای) مورد قبول مبحث دهم نیست. در صورت استفاده از بادبند قطری بهتر است در هر قاب در هر طبقه حداقل دو بادبند قطری استفاده شود و جهت استقرار آنها مخالف یکدیگر انتخاب شود، به گونه ای که برخی از آنها تحت کشش و همزمان برخی دیگر فشاری باشند. برای بادبندهای با حد شکلپذیری ویژه این مساله حالت اجبار دارد. در این حالت این نحوه استقرار باید به گونه ای باشد که در هر قاب سهم نیروی زلزله ای که به آن قاب میرسد حداقل ۳۰و حداکثر ۷۰ درصد بین بادبندهای کششی و فشاری تقسیم شود.
7. در مورد بادبندهای واگرا باید از اشکال مجاز معرفی شده در بخش ۱۰-۳ مبحث دهم استفاده نمود. طول قطعه رابط (link beam) در این بادبندها در حدود ۲۰ درصد دهانه توصیه می شود.
توضیحات:
1.از آنجا که در کشور ما اصولا بار زلزله حاکم است و نه بار باد استفاده از لفظ" مهاربند "به جای "بادبند" صحیح تر است.
2. استفاده از تیرهای لانه_زنبوریدر دهانه های مهاربندی شده و همچنین در قابهای خمشی ممنوع است.
3.استفاده از مهاربند K شکل (به علت اعمال نیرو به ستون)، غیر مجاز است.
4. مهاربند کمانش_ناپذیرکه در آیین نامه 2800 ویرایش 4 نیز ضریب رفتار آن آورده شده است جزء مهاربندها همگرا بوده و در سه مدل قطری، هفتی و هشتی استفاده می گردند.