گرمایش از کف، نامناسب براي منازل

گرمايش از كف راهكاری نه چندان تازه در گرم کردن یکسان همه نقاط خانه است. فناوری‌ای که با مخالفت‌هایی روبرو شده است و بعضی از کارشناسان آن را برای سلامت سکنه مضر می‌دانند، اما تولیدکنندگان همچنان بر بی‌ضرر بودن و آرامش حاصل از آن تأکیددارند و آن را راهکاری برای مصرف بهینه انرژی می‌دانند؛گفته‌ای که باوجود سیستم موتورخانه مرکزی و سیستم رادیاتور چندان محلی از اعراب ندارد.

چيستی گرمايش از كف
گرمایش از کف معمولاً در زمان ساخت و یا نوسازی کار گذاشته می‌شود در این سیستم گرمایش از طریق گرم کردن کف زمین ساختمان انجام می‌پذیرد. برای این منظور چند روش وجود دارد و حرارت به‌وسیله آب‌گرم، هواي گرم و برق به لوله‌هایی که در کف اتاق‌ها کار گذاشته‌شده هدایت می‌شود، البته روش آب بهتر و باصرفه‌تر است. برای اجرای این روش ابتدا کف زمین را به‌وسیله لوله پوشانده و روی آن بتن‌ریزی می‌شود و آب گرم به‌وسیله یک پمپ در لوله‌ها به گردش درمی‌آید در نتیجه حرارت هدایت‌شده به محیط اطراف منتقل می‌شود.

کجاها نباید مصرف کرد
این سیستم بسیار گران‌قیمت است به همین دلیل استفاده از آن در همه جا توجیه اقتصادی ندارد. ورزشگاه آزادي تهران كه از نظر تأسيسات نمونه بسيار ارزنده‌اي است، گرمايش را از كف مي‌گيرد به همین دلیل حتی در سرم ای شدید قابلیت اجرای مسابقات فوتبال را دارد، امکانی که بسیاری دیگر از ورزشگاه‌های نوساز و مجهز اروپایی از آن بی‌بهره‌اند. اما در کشور ما چنین معمول شده که از این سیستم در منازل نیز استفاده شود، درحالی‌که نه از نظر مصرف انرژي و نه از لحاظ قيمت براي منازل مناسب نيست. به نظر یک كارشناس تأسیسات بهتر است اين سيستم به فراخور شرايط در جاهاي مناسب آن همانند ورزشگاه‌ها يا سالن‌های همايش، بيمارستان‌ها، باند فرودگاه‌ها و نظیر آن مورد استفاده قرار گيرد. به گفته وي استفاده از گرمایش مرکزی رادیاتور در منازل ارجحیت دارد.

اصل بر سلامت است
چندي پيش خبري از سوي يكي از خبرگزاري‌هاي كشور منتشر شد که مدعی بود مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي گرمايش از كف را غيرمجاز دانسته، در این گزارش چنين آمده بود كه استفاده از اين سيستم موجب معلق شدن پرز فرش‌ها و ذرات معلق و در نتيجه بیماری‌های تنفسي و سرطان مي‌شود؛ همچنين در ايجاد بيماري واريس و پوكي استخوان به دليل تماس مستقيم اثرگذار است. مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي در جوابيه‌ای اين خبر را كذب دانست و اعلام كرد «هيچ دستورالعملي دال بر عدم استفاه از سيستم فوق به سازمان‌هاي مسكن و شهرسازي استان‌ها ابلاغ نشده است.» حتي پیش‌ازاین، تحقيقات و گواهينامه‌هايي فني براي استفاده ارتقا‍ء كيفي اين سيستم صورت گرفته است و همايش‌ها و كارگاه‌هاي آموزشي «به منظور ارائه نتايج تحقيقات صورت گرفته بر روي اين سيستم» براي آشنايي متخصصان و دست‌اندركاران برگزار شده است.
اما آنچه هنوز محل سؤال است اينكه اين سيستم هيچ‌گونه تأييديه‌اي از سازمان استاندارد ايران ندارد. سيدمجتبي ربيعي، كارشناس تأسيسات در گفت‌وگو با ايرنا مي‌گويد اين سيستم در گذشته توسط مؤسسات استاندارد بين‌المللي ممنوع شده و از چرخه توليد دیگر کشورها خارج شده بود. وي مشكلات سلامتي كه اين سيستم ايجاد مي‌كند را برمي‌شمرد و مي‌گويد برخی از تولیدكنندگان برای پیشگیری از ضررهای هنگفت و به‌رغم اطلاع از مضرات این سیستم آن را باقیمت بسیار پایین به واردكنندگان ایرانی می‌فروشند.
البته خروج این سیستم از چرخه تولید در کشورهای اروپایی و آمریکایی به دلیل عوارض پزشکی را نمی‌توان به سادگی پذیرفت چرا که برای اظهارنظر در مورد عوارض بالینی گرمایش از کف زود است و باید تحقیقات مفصل‌تری صورت گیرد.

اجرای سلیقه‌ای
عدم نظارت مهندسی و اجرای سلیقه‌ای و غیراستاندارد همانند دیگر مشکلات ساختمانی به‌ویژه در بخش تأسیسات، مشکل دیگر این نوع وسیله گرمایشی است. گرمایش از کف اغلب یک سیستم دست‌ساز محسوب می‌شود و برنامه و محاسبه دقیق و جامعی برای آن تعریف نشده است. به‌ویژه با آب و هوای متغیر کشور ما شرکت‌ها نمی‌توانند محاسبات دقیقی برای تأمین گرمایش ساختمان در شرایط آب و هوایی مختلف ارائه دهند. جز این مشکلاتی در مواد اولیه که روی لوله‌ها را می‌پوشاند و تجهیزات تأمین حرارت این سیستم نیز وجود دارد که توسط شرکت‌های تازه‌کار قابل تأمین نیست.