فرسایش قوش برجسته تاریخی در شهرستان کازرون
این روزها نقوش برجسته تاریخی در شهرستان کازرون نقش نابودی میزنند، نقش برجسته زن ایران باستان نیز به عنوان نمونه کمنظیر کشور در حال فرسایش است.
در شهرستان کازرون ۱۰ نقش برجسته مربوط به دوران تاریخی و باستانی وجود دارد که ۹ نقش برجسته مربوط به ساسانیان و یک نقش برجسته هم مربوط به دوره اسلامی است.
از ویژگیهای منحصر به فرد نقش برجسته های کازرون وجود سه نقش برجسته است که در آن تصاویری مربوط به زن در ایران باستان حجاری شده، موردی که تقریبا در آثار تاریخی ایران به ندرت مشاهده می شود.
این سه نقش که در سه نقطه متفاوت از شهرستان کازرون قرار دارند نقش قندیل، نقش بهرام و نقش پریشو هستند.
اما این نقوش برجسته ارزشمند سالهاست که به حال خود رها شده اند، و آثار فرسایش هر روز بر پیکره آنها بیشتر نقش می بندند. عدم نگهداری مناسب و در کنار آن کمبود امکانات حفاظتی باعث شده که هر روز این نقش برجسته ها به نابودی و زوال بیشتر نزدیک شوند.
شهرستان کازرون دارای بیش از ۳۰۰ اثر تاریخی ثبت شده است، این آثار تاریخی از نقش برجسته های ارزشمند گرفته تا مجسمه غول پیکر شاپور و یا شهر بیشاپور را شامل می شود که هرکدام به نوبه خود سهم بزرگی را در به رخ کشیدن تاریخی این منطقه دارد.
عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان شهرستان کازرون در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر پیرامون نقش برجسته پریشو بیان کرد: وضعیت نقش پریشو مناسب نیست و صدمات زیادی که ناشی از عوامل فرسایشی است به نقش وارد شده است.
محسن عباسپور با تاکید بر اینکه باید سریعتر اقدامات اساسی برای نگهداری از این نقش برجسته صورت گیرد، ادامه داد: نقش برجسته پریشو برای نخستین بار در سال ۸۵ کشف و توسط عمادالدین شیخ الحکمایی از پژوهشگران تاریخی وجود چنین نقشی اعلام شد.
وی ادامه داد: براساس مطالعات ابتدایی مشخص شده این نقش، تصویر یک زن بوده که حجاری آن مربوط به اواخر دوره ساسانی و یا اوایل دوره اسلامی است و نقش در ناحیه صورت، پاها و یکی از دستها آسیبهای جدی دیده و در این قسمتها کاملا از بین رفته اما دست راست، نیم تنه و بخشی از دست چپ آن همچنان سالم برجای مانده است.
وی افزود: با وجود اینکه برخی پژوهشگران، تحقیقات ابتدایی را در خصوص وضعیت این نقش انجام داده اند اما تاکنون فعالیت جدی تحقیقاتی در خصوص این نقش برجسته انجام نشده است.
عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان شهرستان کازرون اظهار داشت: تعداد قابل توجهی از آثار باستانی مربوط به دوران ساسانیان در مناطق مختلفی از کازرون وجود داشته اما این نقش برجسته از انگشت شمار آثار باستانی است که در مجاورت تالاب پریشان ایجاد شده است.
وی با تاکید بر ضرورت حفاظت از این نقش برجسته تصریح کرد: نبود هرگونه فعالیت حفاظتی ویژه مانند محصور کردن، نمونه برداری و اسکن نقش و... این نگرانی را به وجود آورده که در صورت تداوم این وضعیت، رفته رفته این حجاری منحصر به فرد از بین خواهد رفت.
سرپرست میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان کازرون نیز در اینباره به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر همچنان در خصوص زن یا مرد بودن این کتیبه تردید وجود دارد.
محمدرضا معینی با اشاره به اینکه نقش برجسته پریشو یک نقش برجسته شاخص است، بیان کرد: برای حفاظت و نگهداری اقداماتی صروت گرفته به گونه ای که به صورت فیزیکی روزانه از سوی گشتهای میراث این نقش برجسته کنترل می شود.
وی ادامه داد: همچنین از روستائیان اطراف نیز برای نگهداری و حفاظت از آن استفاده می شود اما با این وجود باید نسبت به فنس کشی اطراف کتیبه اقدام شود.
سرپرست میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان کازرون با تاکید بر اینکه فنس کشی اطراف کتیبه در دستور کار میراث است، افزود: در این راستا باید طوری فنس کشی شود که حریم منظری کتیبه با مشکل روبه رو نشود و بازدید کننده برای دیدن آن با مشکل مواجه نشود.
معینی قول مساعد داد که هر چه سریعتر نسبت به فنس کشی اطراف آن با تخصیص اعتبار اقدام خواهد شد.
به هر حال نقش برجسته های این شهر در روزهای زوال و فرسایش به سر می برند و ارگانهای متولی امر می توانند با تدبیر لازم نسبت به نگهداری بیشتر از آنها اقدام کنند تا هر روز این نقش برجسته ها نقش نابودی نزنند.