جدول زير راهنماي انواع عایق هاي متداول در بخش ساختمان و نحوه كاربرد آنها است. 

فوم PVC

ماده عایقكاري حرارتي پلاستيك سلولي كه بر پايه پليمرهاي وينيل كلرايد منبسط شده بوده ساختار سلولي شامل سلولهاي اساسا" بسته است. ( استاندارد ملي80 84 بند4-2-8) . اين فوم ها به صورت نرم , سلول باز , بخشي سلول باز , نيمه سخت و سخت سلول بسته مي توانند باشند. از نظر عایق حرارتي فوم PVC سخت دو برابر گران تر از فوم هاي پلي استايرن و پلي يورتان است .در مقايسه با ديگر پلاستيك هاي سلولدار به كار رفته در عایق حرارتي PVC انبساط مقاومت بالايي داشته و بسيارسخت است.فوم PVC سخت عایق حرارتي و صوتي بسيار خوبي بوده و نفوذ بخار و رطوبت در آن بسياركم است. از آنجا كه مقاومت برشي فوم PVC بالاست سطح آن براي اعمال سيمان و گچ بسيار مناسب است . مزيت عمده فوم هاي PVC عملكرد بهتر آنها در برابر آتش نسبت به ساير فوم هاي پليمري است .از اين رو نوع پانل ها در كاربردهاي دريايي و ساختماني در اورپا پذيرفته شده اند.

اسفنج اوره فرم آلدئيد

عایق کاریعایق کاری رزین اوره فرمالدئید، یک عامل فوم ساز و هوای فشرده شده ساخته می شود. وقتی که مخلوط وارد حفره های ساختمان پمپ می شود اوره و فرمالدوید ترکیب شده و به صورت یک فوم پلاستیکی عایق در می آیند. تحقیقات اخیر در مورد این فوم ثابت کرده که این فوم سرطان زا بوده و استفاده از آن ریسک بالایی به دنبال دارد. به همین دلایل امروزه از مواد مدرن تری مانند پلی یورتان (polyurethane) و رزین ملامین فرمالدئید (melamine formaldehyde resin) به عنوان جایگزین برای فوم اوره فرمالدئید استفاده می شود.

عایق سلولزي

عایق اليافي كه از كاغذ , مواد خام تخته كاغذي يا چوب با چسباننده ها , كند سوز كننده ها و ساير افزودني ها يا بدون آنها مشتق ميشود. ( استاندارد ملي 8084- بند 4-11). اخيرا، استفاده از عایقهاي سلولزي در ايالات متحده افزايش پيدا كرده است. يكي از دلايل اين افزايش اين است كه نتايج تحقيقات نشان داده اند كه سلولز بهتر از عایق پشم شيشه ساختمان ها را در برابر خسارت ناشي از آتش سوزي محافظت مي كنند. زيرا چگالي اين عایقها بيش از پشم شيشه است در نتيجه اكسيژن لازم، براي سوخت اجزاء ساختماني تامين نمي شود. دليل ديگر افزايش مصرف عایقسلولزي گنجايش بالاي بازيافت آن نسبت به هرماده عایق ديگري است.

پشم سنگ

پشم سنگ جزو خانواده عایق هاي گرم ازنوع معدني، متشكل از الياف بسيار ظريف است. ماده اصلي اوليه براي توليد اين الياف سنگ آتشفشاني بازالت از خانواده سنگهاي آذرين ودولوميت مي باشد كه در كشور ما به وفور يافت مي شود. محصول حاصله كاملاً استريل مي باشد و نيز در برابر خطراتي مانند انگل، قارچ، باكتري و حشرات موذي مصونيت دارد. از آنجایی که پشم سنگ یک عایق سلول باز می باشد بعد نصب آن نیازمند یک پوشش بخاربند می باشند. طول عمر پشم سنگ به اندازه عمر ساختمان می باشد. هزینه نگهداری آن حداقل است مگر آنکه دچار آسیب شده باشد. یکی از کاربردهای مهم پشم سنگ استفاده به عنوان ضد حریق می باشد. در حقیقت از این پوشش می توان برای محافظت سازه های فلزی، چاهک های آسانسور، تاسیسات الکتریکی، راهروهای فرار و... در مقابل حریق استفاده نمود.

نانو عایق ها

عایق حرارتی نانو يا NANSULATE ماده جدیدی از فناوری نانو می باشد که محافظ و عایق حرارتی مناسبی در مقابل هر سه نوع انتقال گرما شامل تشعشع ، جابجایی و همرفتی می باشد. با این خصوصیت که می توان از آن براحتی در ساختمانهای در دست بهره برداری نیز استفاده نمود و هیچگونه تغییر ظاهری در ترکیب ساختمان ایجاد نمی کند . نانوعایق به عنوان جديد ترين محصول عایق حرارتي توليد شده در جهان بوده كه با استفاده از تكنولوژي نانو توليد مي شود وداراي كمترين ميزان انتقال حرارت در ميان تمام عایقهاي موجود بوده و خصوصيت ويژه اين محصول مايع بودن آن است كه امكان استفاده از آن را توسط هر نوع وسيله رنگ آميزي فراهم مي كند. انواع توليدات اين تكنولوژي با خاصيت چسبندگي بالا امكان پوشش تمام سطوح را فراهم نموده و باعث جلوگيري از خوردگي زير عایق كه مهمترين مشكل لوله هاي عایق شده در صنعت نفت و گاز مي باشد. را فراهم مي آورد. نانو عایق تنها عایق است كه كه به راحتي همانند رنگ بر روي سطوح فلزي و غير فلزي توسط پيستوله ، برس و رولهاي نقاشي مي توان استفاده كرد لذا با صرفه هزينه نسبتاًكمي و بدون هيچ گونه تغييري در فضاي ساختمان مي توان از هدر رفتن انرژي جلوگيري نمود.اين عایق انواع مختلفي دارد كه نوع GP آن براي سطوح غير فلزي و نوع PT آن براي سطوح فلزي كار برد فراوان دارد . اين محصول جهتعایقكاري ساختمانهاي مسكوني ، تجاري ، مخازن ، لوله هاي انتقال نفت و گاز و صنعت كشتي سازي بكار مي رود.

عایق های با منشاء گیاهی و حیوانی  

در گذشته های نچندان دور در زمانی كه هنوز عایق ها و مصالح بنائی  امروزی تنوع چندانی نداشت دیوار های قطور با روكش كاه گل و سقف هاو پنجره های چوبی عمده جدار های ساختمانها را تشكیل    می دادو با توجه به ضریب هدایت حرارت چوب و گاه گل نسبت به مصالح بنائی امروزی آن ها را می توان نوعی عایق بشمار آورد كه با كاربردی وسیع در فضای مسكونی باعث می شدتنهابا اندك حرارتی در زمستان گرم شود . در تابستان نیزاز نفوذ گرمای زیاد به داخل خانه جلوگیری می كرد.به این ترتیب مصرف انرژی و هزینه مرتبت  با آن بسیار كم بوده و راحتی ساكنین نیز فراهم می شد. الیاف طبیعی مختلفی شامل پنبه , پشم , كتان و كاه است كه می توان با فرآوری از آنها به عنوان عایق استفاده نمود .

...

*عایق های الیاف پشم معدنی(MINERAL WOOL)  

معروف ترین آن ها عبارت از پشم شیشه , پشم سرباره , پشم سنگ می باشدوالیاف سیلیكات كلسیم وسیلیكات آلو مینیوم نیز از همین دسته می باشند. همانگونه كه از نام دسته بندی آن ها مشخص است مواد اولیه آن ها در طبیعت موجود می باشد . خصوصیت پشم های معدنی این است كه  شكننده بوده وسیلیس باعث رشته ای شدن الیاف آن ها می شود منفذ سلولی باز داشته و جاذب رطوبت هستند , به صورت مشترك و بسته به چكالی و تراكم خود دارای خاصیت موئینگی نیز می باشند .

به این نوع عایق ها, عایق های فیبری یا الیافی نیز گفته می شود و به این ترتیب آزبست را می توان در این خانواده اضافه نمود. جهت استفاده از این نوع عایق ها در ساختمان مهم ترین مسئله جلو گیری از جذب رطوبت در آن هاست كه توسط پوشش مناسب انجام می شود. 

عایق های الیاف پشم معدنی(MINERAL WOOL)

1-آزبست یا پنبه كوهی 

یك نوع كانی معدنی است كه بافت الیافی دارد , در گذشته از آزبست جهت عایق كاری استفاده می شده و پس از شناخت اثرات زیان بخش الیاف آن كاربرد آن به شدت كاهش یافته است ودیگر  در عایق كاری از آن استفاده نمی شود , مطابق استاندارد آزبست نباید بصورت جزء یا تشكیل دهنده بخشی از فرآورده ها استفاده شود.

آزبست انواع مختلفی دارد كه نوع كریزوتیل كم خطر تراز بقیه ای انواع آن است و خاصیت شكل پذیری خوبی دارد ولی مقاومت شیمیایی آن نسبت به انواع دیگر كمتربوده و در حدود94 % مصرف آزبست دنیا از این نوع است .

ضریب هدایت حرارت آن نسبت به عایق های دیگر بسیار بالاتر بوده (در حدودW/mc0/06 )و از این حیث عایق خوبی نمی باشد اما دلیل عمده مصرف آن به علت خاصیت عدم اشتعال پذیری آن بوده است .

خاصیت سرطان زا بودن الیاف و فیبرهای آزبست ثابت شده به همین دلیل اگر در تاسیسات قدیمی عایق آزبست مشاهده نمودید از دست زدن به آن خود داری نمائید زیرا فیبرهای آن در هوا پراكنده   می شود و برای برداشتن آن با مسئولین بهداشتی مشاوره نمائید. 

2-پشم شیشه (GLASS WOOL)

از معروف ترین و قدیمی ترین انواع عایق هاست ,در حدود 40سال است كه در ایران تولید  می شود.پشم شیشه شامل فیبرهای انعطاف پذیر شیشه است كه از ذوب مواد اولیه شیشه به دست می آیددر حالت استاندارد ضخامت الیاف آن می بایست بین 2/3 الی 4/6 میكرون بوده كه در این حالت محصول نرم تر بوده وخواص ارتجاعی خود را برای مدت بیشتر حفظ   می كند و ریزش ذرات آن كمتر خواهد بود واز انواع عایق های سلول باز بوده و می تواند رطوبت محیط را جذب نمائیدو در مجاورت با بخار آب (خصوصا در سطوح گرم )تولید اسید سیلیسیك می نمایدو اگر محافظت آن به نحو مطلوب انجام نشود باكتریها و قارچها در لایه های الیاف آن تكثیر پیدا می كنند.

در گسترش حریق بی اثر بوده و در مجاورت حریق گازهای سمی تولید نمی كندالیاف آن با سر سوزنی شكل بوده و اگر وارد نسوج ریه شود خارج نمی گردد و تماس آن با پوست باعث خراشیدگی می شود, استمرار مجاورت در تنفس ذرات معلق آن می تواند باعث ایجاد بیماریهای تنفسی و پوستی شود, حداكثر تحمل حرارتی آن550Cº است.

اخیرا پشم شیشه های جدیدی تولید شده كه از تركیب مذاب دو نوع شیشه است كه باعث كمتر شدن تحریك پوستی می گردد, و نیازی به چسباننده شیمیایی برچسباندن الیاف به هم ندارد تولید پشم شیشه در چگالی متوسط زیاد نیز انجام می شود كه مقاومت حرارتی آنها قدری بیشتر از نوع قدیمی آن است.