در زمین قولنامه‌ای مشارکت نکنید!
قبل از پاسخ دادن به این سوال لازم است تاکید شود که اصولا مشارکت با مالکانی که ملک آنها سند رسمی ندارد یا به اصطلاح قولنامه‌اي هستند مانند راه رفتن با چشمان بسته است. به این خاطر که هیچ زمانی نمي‌توان از صحت مالکیت فردی که مدعی است قولنامه به نام وی است مطمئن شد؛ مگر اینکه به واسطه آشنایی‌هاي نزدیک، مالکیت فرد مدعی برای ما محرز باشد. به این ترتیب نه کارشناسان حقوقی و نه سازندگان باتجربه، توصیه نمي‌کنند که بر روی زمین‌هاي قولنامه‌اي ساخت و ساز مشارکتی انجام شود.
به این ترتیب، در بسیاری موارد دیده مي‌شود فردی که خود را براساس قولنامه‌اي مالک معرفی کرده، مالک حقیقی یا تنها مالک ملک موردنظر نباشد و به اصطلاح زمین، معارض داشته باشد. این مساله مشکلات بعدی بسیاری برای سازنده در پی دارد و به همین خاطر اصلا توصیه نمي‌شود که سازنده‌اي در زمین بدون سند مشارکت کند، مگر آنکه مالک را به صورت دقیق بشناسد و به وی اعتماد داشته باشد و همچنین در قرارداد مشارکت با تضمین‌هايي مستحکم، مالک را ملزم به دریافت سند تفکیکی بعد از ساخت کند.
اگر مرتکب خطا شدید...
اما زمانی است که سازنده مرتکب چنین خطایی شده و در زمینی قولنامه‌اي مشارکت کرده است، مانند سوالی که در بالا مطرح شد. بر مبنای تحقیقات حقوقی صورت گرفته برای پاسخ دادن به این سوال تاکید مي‌شود که سازنده مي‌تواند سهم خود را از واحدهای مشارکتی به فروش برساند؛ البته در صورتی که در زمان فروش، مالک به عنوان یکی از طرفین مشارکت حضور داشته باشد و وی نیز قرارداد فروش را تایید و امضا کند.
اما در برخی موارد دیده مي‌شود مالک حاضر به امضای قرارداد فروش نمي‌شود؛ در این صورت سازنده باید در وهله اول به قرارداد مشارکت رجوع کند. اگر مشخص شود که اظهار مالک مبنی بر مالکیت وی بر زمین مورد نظر صحت دارد و به اصطلاح زمین معارض ندارد، سازنده مي‌تواند با استناد به قولنامه و همچنین قرارداد مشارکت در صورتی که در متن قرارداد اجازه فروش سهم خود را داشته باشد، سهم خود را به صورت قولنامه‌اي به فروش برساند. در غیر این صورت سازنده مي‌تواند با استناد به بندی از مفاد قرارداد مشارکت که در آن سازنده ملزم شده است پس از ساخت یا در زمانی معین نسبت به دریافت اسناد تفکیکی ملک مورد نظر اقدام کند، با ارسال اظهارنامه حقوقی، وی را ملزم به این کار کند.
همچنین سازنده باید پس از ارسال اظهارنامه طی دادخواستی خطاب به دادگستری محل وقوع ملک، مالک را ملزم به دریافت سند تفکیکی و انتقال سهم سازنده کند.
البته بهتر است در صورتی که سازنده با چنین مشکلی مواجه شود، حتما با مراجعه به وکلای مورد تایید دادگستری، پیگیری موضوع را از طریق این افراد انجام دهند تا متحمل زیان و صرف وقت زیادی نشوند.