اصطلاحات راهسازی
اصطلاحات راهسازی
زیراساس: قشری از مصالح سنگی (و یا مخلوطی از مصالح سنگی و مواد افزودنی) با مشخصات فنی معین و به ضخامت مشخص که بر روی بستر راه (ساب گرید) به منظور تحمل بارهای وارده از قشرهای بالای روسازی قشر اساس قرار گیرد، قشر زیراساس نامیده می شود. زیراساس معمولاً اولین لایه از ساختمان روسازی راه را تشکیل می دهد.
زیراساس شنی: مصالح شنی با مشخصات فنی معین تهیه و بر روی بستر روسازی راه حمل و به ضخامت مورد نظر پخش و سپس طبق شرایط فنی آبپاشی و کوبیده می گردد. قشر حاصله، زیراساس شنی نامیده می شود.
شانه راه: آن قسمت از کف راه که برای توقف اضطراری وسایل نقلیه اختصاص داده شده است.
شیب عرضی: عبارت است از شیب عرضی سطح راه و در مسیرهای مستقیم اغلب معادل ۲% می باشد.
شیب عرضی روکش: حداقل شیب عرضی روکش در مسیرهای مستقیم ۵/۱% و حداکثر ۳% ولی حداقل شیب عرضی برای مسیرهای بیش از دو خط عبور در یک جهت ۲% می باشد. شیب عرضی جاده خاکی و یا بدون روسازی ۵/۲% تا ۵% است.
طاقهای با دور تمام : طاقهایی که انتهای قوس طاق به حالت عمودی روی پایه ها قرار گرفته باشد.
طاقهای نیم خیز: طاقهایی که با طاق به حالت مایل و با شیب ۱و ۲ روی پایه قرار گرفته باشد.
عملیات خاکی: عبارت است از کلیه کارهای لازم برای تمیز کردن بستر و حریم راه، خاکبرداری و خاکریزی خاک، سنگ و یا سایر مصالح، از و یا در مسیر و یا محدوده راه در منطقه عملیات طرح، طبق نقشه های اجرایی و یا برابر دستورات دستگاه نظارت.
قرضه جانبی: قرضه ایست موجود در حریم قانونی راه و در صورت بلامانع بودن در نزدیکی و مجاورت حریم راه.
قرضه موضعی: قرضه ایست که از منابع مناسب موجودلل در طول راه و با رعایت حداقل فاصله حمل تعیین می شود.
قرضه منتخب: قرضه ایست متشکل از مصالح رودخانه ای و یا کوهی و یا مصالحی با مشخصات معین که از منابع خاص تأمین می شود.
کنترل فرسایش: عبارت است از ایجاد فضای سبز و یا تثبیت خاک با قیرآبه و یا پوشش با بتن پاشیده و شیب بندی به منظور کاهش از دست رفتن خاک به علت آب یا باد.
مدیریت روسازی راه: عبارت است از تمامی فعالیتهای مربوط به طراحی، ساخت، نگهداری، ارزیابی مداوم، ترمیم، بهسازی و یا بازسازی روسازی شبکه راهها. مدیریت روسازی راه مجموعه ای است از ابزار و روشها که علاوه بر سازماندهی به شبکه روسازیها به تصمیم گیری برای دست یافتن به برنامه های درازمدت مؤثر و اقتصادی برای نگهداری روسازیها در سطحی قابل قبول، کمک می کند.
میانه راه: آن قسمت از عرض راه که در حد فاصل (بین) مسیر رفت و برگشت قرار گرفته و مسیرهای رفت و برگشت را از هم جدا می کند
لکه گیری: هر گاه در راهها بر اثر فشار ترافیکی و خرابی جسم راه، آسفالتهای سطح راه خراب شده یا به شکلهای موزائیکی درآمده باشد بوسیله دستگاه کاتر، آسفالتهای خراب شده را بصورت شکلهای هندسی خارج نموده و چنانچه زیرسازی نیز دچار آسیب دیدگی شده بود نسبت به اصلاح آن نیز اقدام نموده، سپس یک لایه تک کت اجرا و با آسفالت مرغوب، لایه رویه را مرمت می نمایند.
حریم راه: با توجه به نوع راهی که طراحی و احداث می گردد حریم راه در نظر گرفته می شود. منظور از حریم، عرضی است که از دو طرف راه برای مقاصد خاصی اختصاص می یابد. این مقاصد را می توان بطور خلاصه بشرح ذیل ذکر نمود:
1- ایجاد میدان دید وسیعتر بری رانندگان
2- ایجاد تسهیلات جهت تعریض راه در آینده با توجه به افزیش ترافیک
3- جلوگیری یا کاهش خطرات ناشی از انحراف خودروها از جاده (با جلوگیری از احداث ساختمان یا هر گونه بنا در حریم)
گاردریل: نوعی جدا کننده که از جنس ورق گالوانیزه بری حفاظ در راهها استفاده می شود که در اتوبانها، نقاط پرتگاه، گردنه ها و قوسها نصب می شود تا از تصادفات و اتفاقات ناگوار در هنگام رانندگی جلوگیری شده یا عوارض آنها کمتر شود.
