پایان کار ساختمان چیست و چه ارتباطی به سند مالکیت و معاملات ساختمان دارد؟

پایان کار سند – سند مالکیت

در شهرها، مناطق و محدوده هائی که شهرداری ها مستقر شده اند پس از آنکه احداث ساختمان به پایان رسید مالک، باید از همان مرجعی که پروانه احداث بنا را صادر کرده یعنی از شهرداری، درخواست صدور گواهی پایان کار نماید تا پس از بازدید مامور و کارشناس فنی شهرداری، مشخص شود که ساختمان مورد نظر، برابر نقشه تصویب شده، احداث گردیده است یا خیر و مشخص شود که در ساخت آن، مقررات قانونی و فنی مربوط به ساختمان سازی، رعایت شده است یا خیر؟

پس از احراز مطابقت بنا با پروانه و نقشه صادره و پس از احراز رعایت مقررات قانونی و فنی مربوطه، شهرداری با طی یک فرایند اداری و فنی، اقدام به صدور پروانه پایان ساختمان که در اصطلاح به آن، گواهی پایان کار گفته می شود می نماید.

صدور گواهی پایان کار ساختمان بدین معنی است که از لحاظ مقررات فنی و شهرسازی و از نظر شهرداری و سازمان های ذیربط قانونی، ساختمان احداث شده، مورد تائید می باشد.

ادارات ثبت اسناد و املاک، برای تنظیم و صدور صورتمجلس تفکیکی، بیش از هر چیز به گواهی پایان کار ساختمان، توجه دارند و اصولاً تا زمانی که گواهی پایان کار ساختمان، از سوی شهرداری، صادر نگردد امکان تنظیم صورتمجلس تفکیکی، بوسیله اداره ثبت اسناد و املاک، وجود ندارد و تا زمانی که صورتمجلس تفکیکی، وجود نداشته باشد امکان صدور سند مالکیت مجزی برای هر یک از واحدهای احداث شده در ساختمان وجود ندارد.

به هنگام معاملات و نقل و انتقال ساختمان های دارای سند مالکیت، دفاتر اسناد رسمی، قانوناً مکلف هستند اولاً از ممنوع المعامله نبودن طرفین معامله و ثانیاً از بازداشت نبودن ملک (ساختمان) و ثالثاً از فقدان تخلفات ساختمانی و رابعاً از وصول مالیات نسبت به معامله مورد نظر، اطمینان حاصل کنند و در این راستا استعلامات لازم را از ادارات و سازمان های ذیربط، بعمل می آورند بنایراین باید در نظر داشته باشیم که اصولاً دفاتر اسناد رسمی، نسبت به ساختمان ها و املاکی که دارای سند رسمی مالکیت، نیستند امکان ثبت سند و نقل و انتقال آن را ندارند و از سوی دیگر در مورد ساختمان ها و املاک دارای سند نیز، دفاتر اسناد رسمی، مکلف هستند با استعلام از شهرداری، از اینکه ساختمان مورد معامله، دارای گواهی پایان کار و فاقد تخلفات ساختمانی باشد اطمینان حاصل نمایند.

بنا به مراتب بالا می توان گفت، گواهی پایان کار، پیش نیاز صدور سند برای ساختمان است و وجود سند، پیش نیاز انجام معامله ساختمان در دفاتر اسناد رسمی است.

اخذ گواهی پایان کار ساختمان، وظیفه مالکین ساختمان یا قائم مقام قانونی یا وکیل قانونی آنان می باشد.

اگر مالک یا مالکین ساختمان، علیرغم تعهدات قراردادی خود از اقدام برای دریافت گواهی پایان کار، در قبال اشخاصی که ساختمان را پیش خرید، کرده اند خودداری نمایند خریداران می توانند الزام آنها را به ایفای تعهدات قراردادی از جمله الزام به اخذ پایان کار از شهرداری، از طریق مراجع قضائی، مطالبه کنند.

چند نکته زیر، را هم در نظر داشته باشید:

۱- برابر قانون پیش فروش ساختمان، قراردادهای پیش فروش ساختمان باید در دفاتر اسناد رسمی، تنظیم گردد.

۲- در صورت وجود تخلفات ساختمانی، پرونده به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ها ارجاع می شود و صدور گواهی پایان کار ساختمان، منوط به اجرای رای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ها می باشد.

۳- اگر رای قطعی کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ها دایر بر تخریب بنا باشد قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری خواهد بود.

۴- در مناطقی که شهرداری ها مستقر نیستند یا در خارج از محدوده و حریم قانونی شهرها می باشد صدور پروانه احداث ساختمان و گواهی پایان کار ساختمان، به طور کلی زیر نظر وزارت کشور (دهیاری ها، بخشداری ها، فرمانداری ها، استانداری ها) می باشد.

۵- تعهد فروشنده به اخذ پایان کار یا گواهی عدم خلاف ساختمان، باید به روشنی و با ذکر تاریخ دقیق سررسید و ضمانت اجرای دقیق، در قرارداد بین فروشنده و خریدار، درج شده باشد تا اقدامات قضائی احتمالی را با قوت و استحکام بیشتری همراه نماید. همچنین باید در قرارداد منعقده، تاریخ دقیقی را برای حضور در دفتر اسناد رسمی جهت انتقال سند (پس از اخذ پایان کار) تعیین و حتی دفترخانه اسناد رسمی را هم مشخص کنید و در صورتی که فروشنده در تاریخ مقرر در دفتر اسناد رسمی تعیین شده حاضر نشد از دفترخانه معین شده، گواهی عدم حضور فروشنده را دریافت کنید. این بدان معنی است که در آن تاریخ، خودتان باید از ابتدای ساعت اداری تا پایان وقت اداری، در دفتر اسناد رسمی معین شده با همراه داشتن مدارک و باقیمانده ثمن و…حضور یافته باشید و گواهی حضور خود را نیز دریافت کنید.

۶- اگر فروشنده ساختمان، از حضور در دفتر اسناد رسمی برای انتقال سند ساختمان یا سند ملک، سر باز زد الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی، هنگامی مثمر ثمر و قابل انجام خواهد بود که گواهی پایان کار ساختمان، صادر شده باشد بنابراین اگر مطمئن شده اید که فروشنده، اقدامی برای اخذ پایان کار ساختمان، ننموده است در اقدامات قضائی و خواسته دعوی خود باید الزام فروشنده به اخذ پایان کار، از شهرداری را همراه با الزام وی به تنظیم سند رسمی، مد نظر داشته باشید.