نما و جایگاه آن در سیمای شهری
نما و جایگاه آن در سیمای شهری
نما و جایگاه آن در سیمای شهری از اجزایی تبعیت می کند که هر یک در جای خود اهمیت ویژه ای دارند. بازدیدکنندگان ، نوسازی ها و دوباره سازی ها، شهروندان و سرمایه گذاران و سلیقه های مردمی تغییر و تحول عمده ای در سطح شهر پدید می آورند. این تغییرات در سطوح مختلفی ظهور می کند:
- در بعد هندسی: طول و عرض و ارتفاع و حجم نما
- در بعد طراحی: بدنه و ریتم و فضاهای بازوبسته.
- در بعد هنری: رنگ و تناسبات
آنچه مسلم است در تمامی این تغییرو تحولات وجه مشترکی به نام زیبایی و تناسب کلی شهری وجود دارد. معماری معاصرایران در تعامل بین باور سنتی و دیدگاه وارداتی واقع گردیده، از طرفی این بی هویتی در نما خود را بیشتر مشهود می نماید. نما در معماری امروز تنها به عنوان پوشش نهایی مطرح بوده و نمایشی از هویت نیست.
در خصوص عدم هویت در نمای معماری شهری، امکان گونه بندی واضح و مشخص میسر نمی باشد اما می توان عوامل تاثیرگذار بر نمای شهری رابه شرح زیر بیان نمود:
- عدم تطبیق پلان و نما
- عدم ترکیب بندی منطقی بین مصالح
- تبدیل نما به بدنه ی گرافیکی
- استفاده بیش از حد از مصالح مختلف
نورپردازی نما معرف معماری شبانه است.
هر ساختمان هویت مستقل خود را دارد و هدف طراح می تواند از طریق یک نورپردازی خوب و صحیح بیان شود. با توجه به سبک معماری بنا و خصوصیات بصری ویژه آن از روش های متفاوتی جهت نور پردازی استفاده می شود.
یکی از روشها، تاباندن نور به نمای ساختمان است که متناسب با نوع نماها، صلب و شیشه ای، نحوه ی نورپردازی و اثرات حاصل از آن تغییر می کند. فرم نماها نه تنها با مواد و شکلشان، بلکه توسط نور، جهت و رنگ آن تعیین می شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته، سه روش عمده در ایجاد طرح نورپردازی نمامتناسب با نوع اجرای نما و جزئیات به کار رفته در آن مطرح می باشد:
لزوم اجبار از اجر در بعضي مناطق، آسيب به جدارها شده
الف) روشن نمودن یکدست سطوح بنا:
در این روش سطوح می توانند افقی، عمودی ، مایل، منحنی و یا سطوح دارای تحدب مانند سطوح گنبدها باشند. این که کدام یک از سطوح به طور یکدست روشن شود با توجه به معماری بنا و محیط اطراف آن و اهداف طرح مشخص می شود. نماهایی که با نورپردازی گسترده به صورت یکدست و بدون ایجاد کنتراست بین سطوح، روشن می شوند به نظر تخت و دو بعدی می آیند.
روشن نمودن یکدست سطوح بنا
ب) تاکید و نمایان ساختن المان های شاخص بنا:
این المانها می توانند المانهای عمودی یا افقی بنا، عناصر خاص و ویژه طرح معماری مانند بافت، مصالح، سازه و یا پنجره، ساعت، مجسمه، تزئینات نما و غیره باشند. تاباندن نور از فاصله نزدیک به موضوع و ایجاد کنتراست نوری آن با پس زمینه باعث تاکید بر آن می شود. البته تاکید یا نمایان ساختن یک موضوع تنها با تاباندن نور به آن به دست نمی آید، بلکه در مواردی طراح تصمیم می گیرد تا با روشن نمودن پس زمینه موضوع خطوط دور آن را نمایان سازد و آن را نمایان سازد.
تاکید و نمایان ساختن المان های شاخص
تاکید و نمایان ساختن المان های شاخص بنا
پ) ایجاد جذابیت و تنوع بصری:
جذابیت و تنوع بصری می تواند با استفاده از نورهای رنگی ، متحرک و یا ایجاد نقوش نوری بر روی سطوح بناها و طراحی خاص با نور فراهم شود. طرح نورپردازی با استفاده از نورهای رنگی تاثیرات شدیدتری در مقایسه با نور سفید دارد. نورهای رنگی از سایه های خفیف رنگی گرفته تا رنگهای اصلی قوی و رنگهای مکمل مورد استفاده قرار می گیرند تا تاثیرات مهیج و نمایشی به وجود آورندو جلب توجه کنند.
ایجاد جذابیت و تنوع بصری
ایجاد جذابیت و تنوع بصری