اخذ «عوارض‌متفرقه» از ساخت‌وساز در بافت‌فرسوده
اخذ «عوارض‌متفرقه» از ساخت‌وساز در بافت‌فرسوده
با بخشنامه‌اي كه معاون وقت شهرسازي‌ومعماري شهرداري‌تهران 4ماه پيش براي پايان‌دادن به حاشيه سنگين قيمت تمام‌شده ساخت مسكن صادر كرد، قرار بود از 15 مرداد92 اخذ «عوارض‌متفرقه» از ساخت‌وساز در بافت‌فرسوده (13 منطقه تهران) متوقف شود. اما روند صدور مجوز احداث بناي مسكوني در پايتخت نشان مي‌دهد اگرچه «عوارض‌متفرقه» طبق مصوبه صريح شوراي‌شهر و شهرداري حذف شده اما ارقام چند ده ميليوني مربوط به «عوارض‌متفرقه» هنوز از برگه‌هاي پروانه‌‌ساختماني محو نشده و كماكان حاشيه‌هاي قيمت تمام‌شده مسكن در محله‌هاي تهران را پايدار نگه داشته است!
«دنياي‌اقتصاد» مهرماه امسال با چاپ بخشنامه مردادماه شهرداري‌تهران كه از دستور قاليباف به شهرداران مناطق بابت «پرهيز از منفعت‌اقتصادي در بافت‌فرسوده و تعليق دريافت عوارض‌متفرقه در اين مناطق» حكايت داشت، سازنده‌ها را به سرمايه‌گذاري بيشتر در محله‌هاي جنوب‌شهر اميدوار كرد، اما مداركي كه بعد از اين گزارش توسط سازنده‌ها به دفتر روزنامه ارسال شد نشان مي‌دهد هنوز عوارض‌متفرقه لغو نشده است.
به اين ترتيب درحالي‌كه دولت و مديريت شهري بايد معاملات سوداگرانه مسكن را مشمول عوارض و ماليات سنگين كنند، اخذ ماليات به‌شكل وارونه از طرف عرضه گرفته مي‌شود. به گزارش «دنیای اقتصاد» از 21فروردین ماه امسال بدون اطلاع رسانی توسط مدیریت شهری به فاکتور هزینه‌ای صدور پروانه ساختمانی بند جدیدی تحت عنوان «عوارض متفرقه» اضافه شد که طبق آن متقاضی صدور پروانه ساختمانی، بابت ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح تفصیلی جدید باید تعرفه‌ای را به شهرداری تهران پرداخت می‌کردند.
تعرفه‌ای که به واسطه آن، هزینه اخذ پروانه ساختمانی برای سازندگان بعضا تا سقف پنج برابر افزایش یافت و منجر به بروز نارضایتی فعالان ساختمانی مناطق 22 گانه شد.
با این حال معاون شهرسازی و معماری وقت شهرداری تهران اعلام کرد: مالکانی که در اثر اجرای طرح تفصیلی جدید ملکشان دارای ارزش افزوده شده باشد طبق مصوبه طرح تفصیلی مدیریت شهری موظف است بخشی از ارزش بهینه ایجاد شده را از مالک اخذ کند تا از ایجاد رانت جلوگیری شود.
اگرچه اعلام رسمی خبر دریافت عوارض متفرقه از سوی مسوولان شهرداری به نوعی دریافت این عوارض را قانونی عنوان کرد اما تناقض میان دریافت عوارض متفرقه و اجرای طرح تفصیلی زمانی به اوج خود رسید که دریافت این عوارض در بافت فرسوده نیز آغاز شد.
این در حالی است که طبق مصوبه شورای شهر تهران در سال 1388 به دلیل تشویق سرمایه‌گذاری در بافت فرسوده، هرگونه ساخت‌وساز در محدوده بافت (مناطق 7 تا 20 تهران) مشمول معافیت 100 درصدی در پرداخت هرگونه عوارض ساختمانی است.
پس از گذشت چند ماه از دریافت عوارض متفرقه از سوی مدیریت شهری، علیرضا جاوید معاون شهرسازی و معماری وقت در مهرماه امسال اعلام کرد، بخشنامه‌ای برای لغو دریافت عوارض متفرقه از بافت فرسوده به شهرداران مناطق 22 گانه ابلاغ کرده که در بخشنامه دستور داده شده است: به دلیل تاکید شهرداری تهران مبنی بر خودداری شهرداری در منفعت اقتصادی از بافت فرسوده، دریافت عوارض متفرقه برای ساخت وسازهای محدوده بافت فرسوده لغو شود.
معاون شهرسازی شهرداری تهران تاکید کرده بود که این بخشنامه از تاریخ 15 مردادماه سال جاری برای تمامی مناطق شهری تهران لازم‌الاجرا خواهد بود.
در متن بخشنامه شماره 1-5358/80 معاونت شهرسازی و معماری شهرداری آورده شده بود: تمامی املاکی که در سایت استعلام طرح تفصیلی، جزو نقشه بافت فرسوده تهران هستند مشمول معافیت در پرداخت عوارض متفرقه قرار دارند اما سایر ساخت‌وسازهای خارج از بافت فرسوده، مطابق با ضوابط طرح تفصیلی جدید در صورتی که دچار ارزش افزوده ناشی از اجرا شده باشند عوارض متفرقه از آنها دریافت خواهد شد. با صدور این بخشنامه از سوی معاونت شهرسازی و معماری انتظار می‌رفت روند دریافت عوارض متفرقه در بافت فرسوده پایان یابد و به روال سابق خود بازگردد اما مطابق اطلاعاتی که براساس پروانه‌های ساختمانی صادر شده، توسط تعدادی از سازنده‌های بافت فرسوده در اختیار «دنیای اقتصاد» قرار گرفته دریافت عوارض متفرقه در این محدوده همچنان ادامه دارد.
به این ترتیب در کنار معافیت 100 درصدی سازندگان محدوده بافت فرسوده از پرداخت عوارض ساختمانی هنوز هم مجبور به پرداخت عوارض متفرقه‌ای هستند که مبلغ آن بعضا دوبرابر عوارضی است که از پرداخت آن معاف شده‌اند.
طبق گزارش کنترل فنی عوارض یکی از متقاضیان ساخت در یکی از مناطق تهران (محدوده بافت فرسوده) که در اختیار روزنامه «دنیای اقتصاد» قرار گرفته سازنده در تاریخ 21 مهرماه (یعنی چهار ماه بعد از ابلاغ بخشنامه جدید معاونت شهرسازی) با وجود معافیت از پرداخت عوارض صدور پروانه مکلف به پرداخت عوارض متفرقه شده است.
طبق این برگه مبلغ کل عوارض 6 میلیون و 900 هزار تومان بوده است که سازنده از پرداخت آن معاف شده، اما در مقابل عوارض متفرقه در حدود 29 میلیون تومان تعریف شده است و مالک موظف به پرداخت آن شده است.
علاوه بر این مالک دیگری در بافت فرسوده نیز در تاریخ 23 شهریور ماه برای دریافت پروانه ساختمانی اقدام کرده که با شرایط مشابهی در پرداخت عوارض مواجه شده است به گونه‌ای که ردیف پرداخت عوارض متفرقه از برگه پروانه ساختمانی وی حذف نشده است.
این مالک در حالی که از پرداخت عوارض مازاد بر تراکم و زیر بنای مسکونی به دلیل قرار گرفتن ملکش در محدوده بافت فرسوده معاف شده است، اما شهرداری رقم عوارض متفرقه را برای این ملک بیش از 88 میلیون تومان تعیین کرده است. این در حالی است که عوارض پروانه این سازنده به مبلغ 25 میلیون تومان تحت معافیت قرار گرفته است.
ملک دیگری در خیابان بریانک که طبق استعلام سایت طرح تفصیلی جدید در محدوده بافت فرسوده قرار گرفته نیز با وجود معافیت از پرداخت 22 میلیون هزینه‌های صدور پروانه، باید مبلغ 72 میلیون تومان را بابت عوارض متفرقه به شهرداری منطقه پرداخت کند.
این پروانه در ابتدای آبان ماه صادر شده یعنی زمانی که بیش از دو ماه از تاریخ صدور بخشنامه معاون شهرسازی شهرداری تهران گذشته است. متقاضی تخریب و نوسازی دیگری در محدوده بافت فرسوده پس از ارایه درخواست خود به شهرداری منطقه در آبان ماه باید بابت عوارض متفرقه به مبلغ 117 میلیون تومان به شهرداری پرداخت کند؛ در حالی که مبلغ عوارض ساختمانی که از پرداخت آن معاف شده حدود 56 میلیون تومان بوده است.
علاوه بر این موارد، املاک دیگری در محدوده بافت فرسوده هستند که اطلاعات مکتوب صدور پروانه آنها در اختیار قرار گرفته که پس از ابلاغ بخشنامه نیز در فرم‌های کنترل فنی آنها ردیف «عوارض متفرقه» حذف نشده است.
