مسوولیت کلیدی پنج گانه شورای شهر تهران

خودداري شهردار تهران را از اعمال سليقه در شهر و آمادگي براي پذيرش و اجراي برنامه‌هايي كه شوراي‌شهر تصويب و ابلاغ مي‌كند، بايد به فال‌نيك گرفت و آن را نقطه‌ عطف در كارنامه مجموعه مديريت‌شهري پايتخت طي سال‌‌هاي اخير از بابت نوع نظارت شورا و مدل فعاليت شهرداري دانست.
محمدباقر قاليباف كه يكشنبه پيش براي سومين‌بار به عنوان شهردار تهران انتخاب شد، اعلام كرد: «پروژه‌هاي عمراني جديد را تا پيش از بررسي و تصويب شورا شروع نخواهد كرد.»
اين در حالي است كه در تهران هم‌اكنون روزانه براي حداقل 500 واحدمسكوني، جواز ساخت صادر مي‌شود و نياز اين بازار –ساخت‌وساز- به تغيير اساسي نگاه مديريت‌شهري تهران شايد از توقف يا شروع يك پروژه عمراني جديد اهميت بيشتري داشته باشد. ریيس سابق مركز مطالعات‌وتحقيقات شهرسازي‌ومعماري ايران در اين باره معتقد است: تهران در دوره جديد مديريت‌شهري، شوراي‌شهر را در آزموني سخت قرار داده است و اعضاي جديد شورا براي ساماندهي پايتخت در قدم اول، پنج مسووليت محوري به گردن دارند.
عليرضا قهاري كه هم‌اكنون رياست انجمن مفاخر معماري ايران را برعهده دارد،درباره اقداماتي كه شوراي شهر چهارم تهران بايد در سال اول فعاليت خود انجام دهد، اعلام كرد: «نظارت قوي» و «كنترل جدي» بر عملكرد شهرداري تهران اولين مسووليت كليدي شورا در اين دوره است و بعد از آن، بايد تغيير نگاه‌ به تهران به‌عنوان يك «كالا» و آسيب‌هايي كه اين نگاه از طريق فروش تراكم و معامله فضاهاي شهر با بسازوبفروش‌ها به تهران وارد كرده است، در اولويت شوراي چهارم قرار بگيرد.
قهاري با تاكيد براينكه در اين مقطع، مسووليت‌‌هاي شوراي‌شهر به مراتب بيشتر از فعاليت‌هاي شهرداري تهران است، افزود: برخي مديران شهري تصور مي‌كنند آمار بالاي ساخت‌وساز در تهران افتخار است؛ درحالي‌كه روزنه‌هاي فرار در طرح تفصيلي جديد كه باعث بي‌اثر شدن ضوابط و مقررات ساختماني مي‌شود و همچنين مجوز ارائه تراكم بايد مورد بازنگري شوراي‌شهر قرار بگيرد.
ریيس سابق مركز مطالعات‌وتحقيقات شهرسازي‌ومعماري ايران همچنين تاكيد كرد: شهردار تهران همان فردي است كه هشت سال پيش هم در اين سمت مشغول خدمت بوده است؛ اما نگاه او به تهران بايد حتما تغيير كند.
شورا قوی‌تر از شهرداری باشد
رییس انجمن مفاخر معماری ایران با اشاره به نقش مهم شورای شهر، در مدیریت شهری تهران تاکید کرد: انتظاری که از شورای شهر در مدیریت شهری تهران وجود دارد آن است که این شورا قوی‌تر از شهرداری باشد و حداقل از نظر نظارت بر فعالیت‌ها قدرت کافی برای کنترل امور اجرایی مربوط به شهر را داشته باشد.
علیرضا قهاری با تاکید بر اینکه باید این قدرت اجرایی و نظارتی از شورای شهر چهارم مطالبه شود، افزود: متاسفانه تا کنون شورا‌های شهر تهران در ادوار مختلف چنین قدرت و نظارتی نداشته اند و شاید اگر هم اکنون شاهد هستیم که مدیریت شهری دچار نقصان و کمبودهایی است به دلیل عدم عکس‌العمل‌های به موقع نظارتی از سوی شوراهای شهر بوده است.
وی با بیان اینکه شورای شهر به عنوان ترکیبی از اعضای منتخب مردم باید مطابق خواست و صلاح مردم تصمیم‌گیری و عمل کند، خاطرنشان کرد: در بسیاری موارد می‌بینیم که تصمیمات و اقدامات شورای شهر با خواست مردم منطبق نیست و حرف مردم با حرف شورای شهر متفاوت است.
قهاری ادامه داد: این در حالی است که در بسیاری از موارد مردم خود را در برابر شهرداری تنها احساس می‌کنند و مدیریت شهری را در این بخش پاسخگو می‌دانند در حالي که نفس انتخابات شوراهای شهر این است که بتوانند به نمایندگی از طرف مردم مراقب شهر باشند و نگرانی‌ها را در این زمینه کاهش دهند.
شهردار قائم‌مقام مردم است
رییس انجمن مفاخر معماری، همچنین با اشاره به ابقای شهردار تهران برای چهار سال آینده در این سمت تاکید کرد: اگرچه همان شهردار قبلی در سمت خود ابقا شده است، اما لازم است بازنگری‌هایی از سوی وی به منظور تغییر نگرش در مدیریت شهری تهران صورت بگیرد.
وی با تاکید بر ضرورت اولویت مسائل اجتماعی و فرهنگی بر مسائل پولی و کسب درآمد در شهرداری تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر مهم‌ترین مولفه در مدیریت شهری تهران به مسائل اجتماعی آن بازمی‌گردد، چرا که هر اقدامی در این شهر صورت بگیرد الگویی برای سایر شهرهای کشور هم محسوب می‌شود.
قهاری با انتقاد از تراکم فروشی و نگاه کالاگونه به پایتخت تصریح کرد: مدیران شهری تهران باید توجه داشته باشند که برای اجرای امور شهری قائم مقام مردم هستند و نه صاحبان شهر! به این ترتیب لزومی ندارد که شهر را مانند کالایی که مالک آن هستند به فروش برسانند.
وی ادامه داد: در حال حاضر بازار گرم خریداران تراکم باعث شده برخی مدیران شهری از این بازار براي کسب درآمدهای ناپایدار استفاده کنند و حتی در بسیاری موارد تحت تاثیر فشار خریداران، به تغییر قوانین برای مشروعیت بخشیدن به این‌گونه اقدامات روی بیاورند.
تشدید نگاه کالاگونه به پایتخت
رییس انجمن مفاخر معماری مهم‌ترین چالش کنونی شهرسازی را روزنه‌های فراری دانست که هم اکنون در طرح‌های جامع و تفصیلی شهر تهران وجود دارد و در این زمینه گفت: برخی تبصره‌ها و سازش‌هایی که در قالب‌های گوناگون برای مثال اجازه ساخت و ساز با کاربری خاص را با شرایطی در پهنه‌های فاقد آن کاربری صادر می‌کند، نگاه کالاگونه به شهر را تشدید می‌کند.
وی مناقشات موجود برای معامله فضای سبز برای ساخت و ساز یا تراکم فروشی را مسائلی دانست که از دوره‌های قبل در مدیریت شهری تهران وجود داشته و ادامه دارد.
قهاری در این باره ادامه داد: این گونه مسائل باعث شده هم اکنون با اسامی موجهی همچون اعطای تراکم مازاد یا کمیسیون‌های مختلف، شهر مورد معامله قرار بگیرد.
وی درباره منشا این مشکلات توضیح داد: این مسائل از زمانی دامنگیر مدیریت شهری تهران شد که تصمیم گرفته شد تامین مالی شهرداری با منابعی غیر از منابع مالی پایدار صورت بگیرد که بسیاری از منابع شهری در نتیجه این معاملات به شکلی غیرقابل جبران از دست می‌رود.
وی تاکید کرد: مدیریت شهری تهران باید بداند که رشد ساختمان سازی و درآمدزایی از محل ساخت و ساز که مشکلات آن به مراتب برای نسل‌های بعدی و ابعاد اجتماعی شهر بیشتر است، افتخار محسوب نمی‌شود.
قهاری ادامه داد: رشد ساخت و ساز در پایتخت زمانی می‌تواند مفید باشد که در برنامه‌ریزی‌های شهری و شهرسازی به مولفه‌های اجتماعی، اقتصادی و .. که به پایداری شهر کمک می‌کنند به صورت همزمان توجه شود.
وی تراکم فروشی را ارثی دانست که از دوره‌های قبل به مدیریت شهری تهران رسیده است و مشروعیت‌های لازم برای این امر در طول زمان برای مدیریت شهری ایجاد شده است.
آسیب شناسی انتخاب شهردار!
رییس انجمن مفاخر معماری با بیان اینکه انتخاب شهردار در پایتخت نیاز به آسیب شناسی دقیق دارد، گفت: ده‌ها سال است که صحبت از انتخاب مستقیم شهردار از سوی مردم می‌شود؛ چرا که انتخاب شهردار از سوی اعضای شورای شهر، انتخابی سیاسی است.
وی با طبیعی دانستن سیاسی بودن کاندیداهای شهرداری تهران خاطرنشان کرد: این طبیعی است که انتخاب شهردار تهران کاملا سیاسی صورت می‌گیرد، در حالی‌که انتخاب شهردار برای امور زیربنایی، رفاهی و بعضا مسائلی است که ممکن است در برخی موارد با امور سیاسی در تناقض هم باشد.
قهاری ادامه داد: گلایه ای که در حال حاضر به مدیریت شهری می‌توان وارد کرد آن است که شهردار چون از سوی اعضای شورای شهر انتخاب می‌شود تنها خود را در برابر آنها پاسخگو می‌داند و نه کل مردم، این در حالی است که تاکنون شوراهای شهر هم از توان کنترلی و نظارتی کافی که قوی‌تر از شهرداری باشد، برخوردار نبوده اند.

نظر بدهید: