ملات باتارد (ماسه ـ سیمان ـ آهک)

ملات ماسه ـ سیمان ـ آهک در ایران به ملات باتارد (یا حرامزاده) مشهور است که لفظی فرانسوی است.

ملاتهای ماسه ـ سیمان ـ آهک با نسبتهای مختلفی از سیمان و آهک و ماسه ساخته می‌شوند که متداول‌ترین آنها 1:1:6 (یک حجم سیمان و یک حجم آهک و 6 حجم ماسه) و آب به مقدار کافی می‌باشد. قابل ذکر است که از نسبت های دیگری نظیر 1:2:9 و 1:2:12 نیز در کارهای کم اهمیت تر استفاده میگردد. در هر صورت معمولاً مقدار سیمان مورد نیاز در یک متر مکعب ملات باتارد 100 تا 150 کیلوگرم و میزان آهک آن در حدود 150 تا 200 کیلوگرم است.

حجم "ماده پرکننده" ملات باتارد، باید حدود 3 برابر ماده چسباننده باشد و نمی‌تواند از این حدود تجاوز کند، در صورت کمتر شدن، جمع‌شدگی و به دنبال آن ترک‌خوردگی اتفاق می‌افتد و در صورت بیشتر شدن، کارآیی ملات باتارد کم می‌شود.

از سوی دیگر مقاومت ملاتهای سیمانی بیش از مقادیری است که در کار بنایی لازم است. لذا برای اینکه با مصرف سیمان کمتر، کارآیی ملات کاهش نیابد، می‌توان مقداری آهک جانشین سیمان نمود. به عنوان مثال در آجرکاری بکار بردن ملات با عیار زیاد لزوماً نقش کلیدی در افزایش مقاومت دیوار ندارد، مثلاً چنانچه به جای ملات ماسه ـ سیمان 1:3 از ملات باتارد 1:1:6 استفاده شود، گرچه مقاومت ملات حدود 40 درصد کاهش مییابد، ولی مقاومت آجرکاری تنها حدود 4 درصد کاهش خواهد یافت.

قابل ذکر است که هرچه مقدار آهک در ملات زیادتر شود، قابلیت آب‌نگهداری و کارآیی ملات باتارد افزایش می‌یابد، ولی در مقابل، مقاومت فشاری آن کاهش پیدا می‌کند.

ملات باتارد تا یک ساعت پس از تهیه قابل مصرف بوده و معمولاً ظرف 48 ساعت پس از مصرف سفت و سخت می‌شود و یکی از کاربردهای اصلی آن برای پوشش سطوح داخلی فضاهای نمناک و مرطوب است.

استفاده از آهک در ملات باتارد سبب می‌گردد که:

1- نفوذپذیری آب در ملات باتارد نسبت به ملات ماسه ـ سیمان کمتر شود.

2- خمیری بودن ملات باتارد نسبت به مات ماسه ـ سیمان بیشتر بوده و از ترک‌خوردگی آن جلوگیری شود.

3- با خاک موجود در ماسه ملات ترکیب شده و از اثر نامطلوب آن در ملات باتارد جلوگیری کند.

4- در مصرف سیمان صرفه‌جویی شود.

5- قابلیت نگهداری آب ملات افزایش یافته و ملات کارپذیرتر شود.

6- ظرفیت حمل ماسه در ملات افزایش یابد.

7- پرداخت ملات باتارد در قشرهای نازک نسبت به ملات ماسه ـ سیمان بهتر انجام شود.