ضوابط فنی برای استفاده از بلوک های سقفی پلی استایرن منبسط شده در سیستم سقف تیرچه-بلوک

بلوکهای سقفی از نوع پلی استارین منبسط شده ) expanded polystrcnc( در صورتی عملکرد مناسب و قابل قبول خواهند داشت که از قبیل ایمنی در برابر آتش، رواداری های ابعادی، مقاومت مصالح (که میتواند با دانسیته مصالح ارتباط داشته باشد)، شکل هندسی و روش اجرایی مناسب در آن رعایت گردد. بنابراین لازم است تا مشخصات بلوک تولیدی با ضوابط زیر انطباق داشته و در اجرا نیز از روشها و محافظتهای صحیح بهره گیری گردد.

بدیهی است که سیستم سقف تمام شده باید علاوه برتطابق با این ضوابط، مانند سایر سیستم های ساختمانی به طور کامل با مقررات ملی ساختمان و کلیه ضوابط و آئین نامه های مصوب مرتبط مطابق نماید.

1-الزامات ایمنی در برابر آتش 

1.1. تنها استفاده از انواع کندسوزشده (fire retardcd) بلوک پلی استارین منبسط شده مجاز بوده و استفاده از انواع غیر کندسوز ممنوع است.

1-2. برای حفاظت از بلوک سقفی پلی استایرن و جلوگیری از برخورد مستقیم هر گونه حریق احتمالی با بلوک لازم است تا زیر سقف به وسیله پوشش مناسب محافظت شود. پوش باید به تیرها و تیرچه ها متصل و مهار گردد. اتصال مستقیم به بلوک پلی استایرن (مانند گچ کاری مستقیم بر روی بلوک بدون استفاده از اتصالات مکانیکی) به تنهایی قابل قبول نیست. انواع پوششهای مورد پذیرش به شرح زیر میباشند:

"پوشش گچ یا پوششهای محافظ پایه گچ- پرلیت یا گچ - ورمیکولیت یا تخته گچی به ضخامت حداقل 1/5 ساتی متر که به نحوه مناسب و مستقل از بلوک به سقف سازه ای مهار شده باشد".

1-3. اتصال مستقیم اندود به بلوک یا هر شکل هندسی (اعم از معمولی یا اداری انواع شیار) به تنهایی و بدون استفاده از اتصالات مکانیکی به هیچ وجه مجاز نبوده و ضرورتاً باید از اتصالات مکانیکی مهار شده به تیرها و تیرچه ها (نظیر سیستم راپیتس) استفاده شود. تولید کنندگان موظف هستند از ارائه هر گرونه اطلاعات شفاهی یا کتبی به مصرف کنندگان که مغایر با این موضوع باشد، خودداری نمایند.

1-4. از آنجایی که دیواره های بین واحدهای مستقل (مانند دیوار بین آپارتمان های مسکونی یا واحدهای تجاری، اداری مستقل و غیره) در هر ساختمان باید دارای مقاومت در برابر آتش باشند، این دیواره ها باید از لایه بلوکهای پلی استایرن عبور کرده و تا زیر سقف سازه ای (یعنی زیر تیرچه یا بتن) امتداد داشته باشند یا به طور مناسب از مصالح حریق بند استفاده شود، به گونه ای که بلوکهای پلی استایرن در این قسمت بین دو فضای مجاور پیوستگی نداشته باشند و از گسترش هر گونه حریق احتمالی بین دو فضایی که به وسیله دیوار مقاوم در برابر آتش از یکدیگر جدا شده اند، جلوگیری گردد.

1-5. انبار کردن بلوکها در کارگاه ساختمانی: بلوکهای پلی استایرن منبسط شده در محل کارگاه ساختمانی به دور از هرگونه مواد قابل اشتعال ( نظیر رنگها، حلالها یا زباله های قابل اشتعال) نگهداری شوند. محل نگهداری باید به گونه ای باشد که از احتمال ریزش یا تماس براده های داغ یا جرقه های ناشی از جوشکاری یا هر گونه شی ء داغ دیگر با بلوکها در کارگاه ساختمانی پیشگیری شود. محل انبار اصلی بلوکها حتی الامکان به دور از محل عملیات ساختمانی باشد تا از سرایت هر گونه شعله یا حریق احتمالی به محل انبار اصلی جلوگیری شود.

1-6. توصیه می گردد که از انبار کردن به حجم بیش از 60 متر مکعب خوداری شود. در صورت نیاز به انبار کردن مقادیر بیش از 60 متر مکعب، بلوکها به قسمتهای با حجم حداکثر 60 متر مکعب تقسیم شده و بین هر دو حداقل 20 متر فاصله وجود داشته باشد.

1-7. کلیه کارگران و کارکنان باید نسبت به عدم استفاده از هر گونه شعله و نیز عدم استعمال سیگار در مجاورت محل نگهداری بلوکها توجیه شوند و استفاده از تابلوی استعمال دخانیات ممنوع در مجاورت محل نگهداری بلوکها الزامی است. تعدادی کپسول آتش نشانی نیز در نزدیکی محل نگهداری بلوکها پیش بینی گردد.

2- الزامات مکانیکی

2-1. حداقل مقاومت بلوکهای تولیدی در برابر بارهای حین اجرا باید برابر با 200 کیلوگرم به ازای هر 30 سانتی متر طول بلوک باشد. این بار باید در نواری به عرض حداکثر 7 سانتی متر در وسط بلوک اعمال شود.

تذکر: آزمایشها نشان میدهند که به علت تفاوتهای موجود در مواد اولیه و فرایند تولید، چگالی دقیقی برای کسب مقاومت مذکور در فوق نمی توان مشخص کرد. با این وجود به عنوان راهنمای کلی انتظار می رود که در صورت تولید مناسب، بلوکهای با عرض 50 و ارتفاع 25 سانتی متر با دانسیته حدود 14-12 کیلوگرم بر متر مربع مورد نظر کسب شود. ضمناً با فرض شرایط یکسان از نظر مواد اولیه، فرایند تولید و ضخامت بلوک، هرچه که عرض بلوک افزایش یافته یا ارتفاع آن کاهش یابد، به چگالی بیشتری برای کسب مقاومت لازم خواهد بود.

2-2. لازم است تا کارخانجات تولید کننده بلوک سقفی از جنس پلی استایرن منبسط شده دارای آزمایشگاه حداقل برای کنترل روادارای ابعادی و باربری بلوک باشند. در این آزمایشگاه باید باربری بلوکها با استفاده از جک با بار معادل 200 کیلوگرم و بصورت نواری بر روی بلوکهای به طول 30 سانتی متر مورد آزمایش قرار گیرد. بلوکی که به این شکل آزمایش می شود، نباید دچار هیچگونه شکست یا گسیختگی گردد.

2-3. استفاده از بلوکهای با طول کمتر از 30 سانتی متر ممکن است خطر شکست بلوک را در پی داشته باشد. لذا به مصرف کنندگان توصیه می شود از به کار بردن بلوکهای با طول کمتر خودداری نمایند. همچنین هر گونه تولید و یا ارائه بلوکهای به طول کمتر از 30 سانتی متر به مصرف کنندگان ممنوع است.

2-4. استفاده از بلوکهای توخالی با طول کمتر از بلوک کامل (برش آن به قطعات کوچکتر از یک بلوک کامل) ممنوع است.

2-5. برای بلوکهای دارای حفره که در ابتدا و انتهای دهانه یا در مجاورت پلهای اصلی یا در مجاورت تیرهای عرضی و یا در هر محلی که امکان ورود بتن به داخل حفره ها وجود داشته باشد، قرار می گیرند، به منظور جلوگیری از سنگین شدن سقف و هدر رفتن بتن باید تمهیدات لازم برای بستن حفرهای بلوک به وسیله درپوشها یا پرکننده های مناسب به نحو مطمئن به عمل آید تا از ورود بتن به داخل آن جلوگیری شود و یا اصلاً در این قسمتها از بلوک های توپر استفاده شود.

3. الزامات ابعادی

3-1.عرض لبه نشیمن بلوکها در محل قاعده باید 2±27 میلی متر باشد. از آن جایی که افزایش عرض لبه نشیمن این نوع بلوکها (در مقایسه با بلوک های سفالی و بتنی) سبب کاهش عرض موثر جان تیرچه بتنی می گردد، لذا برای جبرای آن توصیه می شود عرض فوندوله تیرچه در هنگام ساخت حداقل برابر 14 سانتیمتر درنظر گرفته شود.

3-2. رعایت پخی در دو لبه فوقانی به ارتفاع 5 و قاعده 5 سانتی متر به منظور تسهیل در عبور بتن به داخل تیرچه ها الزامی است. 

3-3. حداکثر رواداری طول، عرض و ضخامت بلوک از مقدار اسمی اعلام شده، به شرح زیر باشد:

طول بلوک در هر نقطه حداکثر 5 ± میلی متر به ازای هر متر طول اسمی بلوک و عرض بلوک حداکثر 3 ± میلی متر با عرض اسمی بلوک می تواند تفاوت داشته باشند. 

ضخامت هیچ نقطه اندازه گیری شده از بلوک نباید بیش از 5± میلی متر با مقدار اسمی تفاوت داشته باشد.

3-4. کلیه لبه های بلوک ها(به غیر از محلهای پخی در لبه های فوقانی) باید گونیا باشند. رواداری مجاز برای انحراف از گونیا بودن لبه های طولی و عرضی حداکثر 5± میلی متر به ازای هر 1000 میلی متر طول یا عرض نمونه باشد. حداکثر انحراف از گونیا بودن لبه ضخامت 3 ± میلی متر می باشد. 

4- مشخصات ظاهری

4-1.بلوکها باید دارای ظاهر سالم و یکپارچه باشند. سطح بلوک باید نسبتاً صاف باشد و بین دانه ای پلی استایرن فاصله مشخص ظاهری وجود نداشته باشد.

4-2. لازم است تا نام تولید کننده، کندسوز بودن محصول، حداقل چگالی و اندازه های طول، عرض و ضخامت بلوک بر روی تمام بلوکهای تولیدی کارخانه حک یا چاپ یا برچسب شود. درصورت استفاده از چاپ یابرچسب، این کار باید به نحو تثبیت شده صورت گیرد، به گونه ای که امکان پاک شدن یا برآمدن ساده در حین نقل و انتقال یا سوء استفاده توسط افراد وجود نداشته باشد.